સેલિબ્રિટી અને ઈન્ફ્લુએન્સર પણ ભ્રામક જાહેરાતો માટે સરખાં જવાબદાર: સુપ્રીમ કૉર્ટ

ભ્રામક જાહેરાત મામલે સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કૉર્ટે આકરી ટિપ્પણી કરી છે. કૉર્ટે કહ્યું કે સેલિબ્રિટી અને સોશિયલ મીડિયા એન્ફ્લુએન્સર પણ કોઈક ભ્રામક ઉત્પાદ અથવા સેવાનું સમર્થન કરે છે તો તે માટે તે પણ સરખાં જવાબદાર છે.

સુપ્રીમ કૉર્ટ (ફાઈલ તસવીર)

સુપ્રીમ કૉર્ટે કહ્યું કે બ્રૉડકાસ્ટર્સને કોઈપણ જાહેરાત આપતાં પહેલા એક સેલ્ફ-ડિક્લેરેશન લેટર જાહેર કરવું જોઈએ, જેમાં એ આશ્વાસન આપવામાં આવ્યું હોય કે તેના પ્લેટફૉર્મ પર પ્રસારિત થનારી જાહેરાત કેબલ નેટવર્ક નિયમો, જાહેરાત કોડ વગેરેનું પાલન કરવાનું હોય છે.

ભ્રામક જાહેરાત મામલે સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કૉર્ટે આકરી ટિપ્પણી કરી છે. કૉર્ટે કહ્યું કે સેલિબ્રિટી અને સોશિયલ મીડિયા એન્ફ્લુએન્સર પણ કોઈક ભ્રામક ઉત્પાદ અથવા સેવાનું સમર્થન કરે છે તો તે માટે તે પણ સરખાં જવાબદાર છે. સાથે જ જાહેરાત આપનાર અથવા એડ એજન્સીઓ અથવા એન્ડોર્સર ખોટા અને ભ્રામક જાહેરાત ચલાવવા માટે સરખાં જવાબદાર છે. સુપ્રીમ કૉર્ટે IMA અધ્યક્ષના વિવાદિત નિવેદન પર નોટિસ પણ જાહેર કરી અને 14 મે સુધી જવાબ માગ્યો છે.

ADVERTISEMENT

આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી દાખલ કરી હતી જેમાં જણાવ્યું હતું કે આઇએમએના પ્રમુખ અશોકન દ્વારા કરવામાં આવેલા ઇરાદાપૂર્વકના નિવેદનો તાત્કાલિક કાર્યવાહીમાં સીધો હસ્તક્ષેપ છે અને ન્યાયની પ્રક્રિયામાં દખલ કરે છે. આ નિવેદનો નિંદનીય પ્રકૃતિના છે અને આ માનનીય અદાલતની ગરિમા અને લોકોની નજરમાં કાયદાની ભવ્યતાને ઓછી કરવાનો સ્પષ્ટ પ્રયાસ છે. બાલકૃષ્ણએ અશોકન સામે કાયદાકીય કાર્યવાહીની માંગ કરી છે.

આઇએમએના અધ્યક્ષ અશોકને કહ્યું, "તે ખૂબ જ દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે સુપ્રીમ કોર્ટે આઇએમએ અને ખાનગી ડોકટરોની પ્રથાની ટીકા કરી છે. તેમણે કહ્યું કે અસ્પષ્ટ નિવેદનોએ ખાનગી ડોકટરોના મનોબળને ઘટાડ્યું છે. અમને લાગે છે કે તેઓએ જોવું જોઈએ કે તેમની સામે કઈ માહિતી મૂકવામાં આવી હતી.

જાહેરાત કરતા પહેલા સ્વ-ઘોષણા ફોર્મ ભરવું પડશેઃ SC
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે પ્રસારણકર્તાઓએ કોઈપણ જાહેરાત મૂકતા પહેલા સ્વ-ઘોષણા ફોર્મ દાખલ કરવું આવશ્યક છે, ખાતરી આપી કે તેના પ્લેટફોર્મ પર પ્રસારિત થતી જાહેરાત કેબલ નેટવર્ક નિયમો, જાહેરાત સંહિતા વગેરેનું પાલન કરે છે. એક ઉપાય તરીકે, અમે જાહેરાતને મંજૂરી આપતા પહેલા સ્વ-ઘોષણા મેળવવાનો નિર્દેશ આપવો યોગ્ય માનીએ છીએ. જાહેરાત માટે સ્વ-ઘોષણા કેબલ ટીવી નેટવર્ક નિયમો, જાહેરાત સંહિતા વગેરેની તર્જ પર મેળવવી જોઈએ. 1994ની વાત છે.

ઉલ્લેખનીય છે કે, ભ્રામક જાહેરાતોના કેસમાં યોગગુરુ બાબા રામદેવ અને પતંજલિ આયુર્વેદના મૅનેજિંગ ડિરેક્ટર આચાર્ય બાલકૃષ્ણ ગઈ કાલે સુપ્રીમ કોર્ટમાં હાજર થયા હતા અને જણાવ્યું હતું કે ભ્રામક જાહેરાતો બાબતે અમારાથી થયેલી ભૂલો માટે અમે દેશનાં ૬૭ ન્યુઝપેપરોમાં બિનશરતી માફી પ્રકાશિત કરી દીધી છે. જ​સ્ટિસ હિમા કોહલી અને જ​સ્ટિસ અહસાનુદ્દીન અમાનુલ્લાહની બેન્ચે બાબા રામદેવ અને બાલકૃષ્ણના વકીલને પ્રકાશિત થયેલા માફીનામાના રેકૉર્ડ બે દિવસમાં કોર્ટમાં સુપરત કરવા આદેશ આપ્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટે બાબા રામદેવ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણની માફીનો સ્વીકાર કર્યો નથી અને આ કેસમાં હવે સુનાવણી ૩૦ એપ્રિલના રોજ થશે એમ જણાવ્યું હતું.

રામદેવ અને બાલકૃષ્ણના ઍડ્વોકેટ મુકુલ રોહતગીએ કોર્ટને કહ્યું હતું કે બાબા રામદેવ અને આચાર્ય બાલકૃષ્ણએ માફીના નવા સેટ કોર્ટ સમક્ષ રજૂ કર્યા છે, બીજી તરફ ૧૦ લાખ રૂપિયાના ખર્ચે ૬૭ ન્યુઝપેપરોમાં માફીની જાહેરાત પણ પ્રકાશિત કરી છે.