સંસદ સત્ર દરમિયાન દરરોજ સદનની કાર્યવાહી શરૂ થતાં પહેલા સદનની એન્ટી સેબોટેઝ ઇન્વેસ્ટિગેશન થાય છે. સદનની કાર્યવાહી પૂરી થયા બાદ પણ આ તપાસ કરવામાં આવે છે. તપાસ દરમિયાન અનેક વાર ચશ્મા, મોબાઈલ, ડાયરી જેવી વસ્તુઓ મળે છે, જે સાંસદો ભૂલથી છોડી દે છે.
રાજ્યસભા (ફાઈલ તસવીર)
સંસદ સત્ર દરમિયાન દરરોજ સદનની કાર્યવાહી શરૂ થતાં પહેલા સદનની એન્ટી સેબોટેઝ ઇન્વેસ્ટિગેશન થાય છે. સદનની કાર્યવાહી પૂરી થયા બાદ પણ આ તપાસ કરવામાં આવે છે. તપાસ દરમિયાન અનેક વાર ચશ્મા, મોબાઈલ, ડાયરી જેવી વસ્તુઓ મળે છે, જે સાંસદો ભૂલથી છોડી દે છે. તે રાજ્યસભા સચિવાલયના લૉસ્ટ એન્ડ ફાઉન્ડ કાઉન્ટર પર જમા કરાવી દેવામાં આવે છે.
રાજ્યસભામાં 500 રૂપિયાની નોટોના બંડલ મળ્યા મામલે ઉચ્ચ સ્તરીય તપાસ થશે. ઇન્વેસ્ટિગેશન સમિતિમાં સુરક્ષા એજન્સીઓ, રાજ્યસભા સચિવાલયના અધિકારીઓની સાથે કેટલાક સાંસદોને પણ રાખી શકાય છે. તેમને માટે સદનમાં લાગેલા સીસીટીવી કેમેરાની ફૂટેજ પણ કાઢવામાં આવી રહી છે, જેથી ખબર પડી શકે કે આ બંડલ ત્યાં આવ્યું કેવી રીતે?
ADVERTISEMENT
વાસ્તવમાં, સંસદના સત્ર દરમિયાન, દરરોજ ગૃહની કાર્યવાહી શરૂ થાય તે પહેલાં, ગૃહની તોડફોડ વિરોધી તપાસ કરવામાં આવે છે. ગૃહની કાર્યવાહી પૂરી થયા પછી પણ આ તપાસ હાથ ધરવામાં આવે છે. તપાસ દરમિયાન ઘણી વખત ચશ્મા, મોબાઈલ, ડાયરી જેવી વસ્તુઓ મળી આવે છે, જેને સાંસદ ભૂલથી છોડી દે છે. આ રાજ્યસભા સચિવાલયના લોસ્ટ એન્ડ ફાઉન્ડ કાઉન્ટર પર જમા કરવામાં આવે છે.
જ્યારે તોડફોડ વિરોધી તપાસ કરવામાં આવી ત્યારે સીટ નંબર 222 પર 500 રૂપિયાની નોટોનું બંડલ મળી આવ્યું હતું. કારણ કે રકમ મોટી છે, એટલે કે આશરે રૂ. 50 હજાર. તેથી, આ માહિતી તરત જ રાજ્યસભા સચિવાલયને આપવામાં આવી હતી અને બંડલ લોસ્ટ એન્ડ ફાઉન્ડમાં જમા કરાવવામાં આવ્યું હતું. આ પછી રાજ્યસભાના અધ્યક્ષને જાણ કરવામાં આવી હતી.
જ્યાંથી આ પેકેટ મળ્યું છે તે સીટ કોંગ્રેસના તેલંગાણાના સાંસદ અભિષેક મનુ સિંઘવીને ફાળવવામાં આવી છે, જેમણે આ પેકેટ વિશે જાણકારી હોવાનો ઇનકાર કર્યો છે. જો કે નવા ઘરની અંદર આટલી મોટી સંખ્યામાં નોટો મળી આવવાનો આ પહેલો કિસ્સો છે. અગાઉ, યુપીએ સરકાર દરમિયાન, બીજેપી સાંસદોએ પરમાણુ કરાર પર CPM દ્વારા સમર્થન પાછું ખેંચવા પર વિશ્વાસ મત મેળવવાની પ્રક્રિયા દરમિયાન ચલણી નોટો લહેરાવી હતી.
તેમનો આરોપ હતો કે વિશ્વાસ મત દરમિયાન ગૃહમાંથી ગેરહાજર રહેવા માટે તેમને આ લાંચ તરીકે આપવામાં આવી હતી. તત્કાલીન સ્પીકર સોમનાથ ચેટર્જીએ આની તપાસ માટે એક સમિતિની રચના કરી હતી. જો કે, ગૃહમાં કેટલી રોકડ લઈ શકાય તે અંગે કોઈ નિયમ નથી.
નોંધનીય છે કે, સંસદ ભવનમાં રોકડ અથવા અંગત સામાન લાવવા અંગે કડક માર્ગદર્શિકા છે. જો કે સાંસદો પર પૈસા લઈ જવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ નથી, પરંતુ સંસદની અંદર મોટી માત્રામાં રોકડ દર્શાવવા અથવા તેનો ઉપયોગ કરવા પર સખત પ્રતિબંધ છે. 2008 ના "નોટ ફોર વોટ" કૌભાંડ પછી આ નિયમો વધુ કડક કરવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે લોકસભામાં સાંસદો નિર્ણાયક વિશ્વાસ મત દરમિયાન રોકડના બંડલ ફ્લેશ કરતા જોવા મળ્યા હતા. આ ઘટનાએ વ્યાપક વિવાદ જગાવ્યો હતો અને સંસદની ગરિમા જાળવવા માટે કડક માર્ગદર્શિકા મૂકવામાં આવી હતી.
યુપીએ સરકારનો 2008નો વિશ્વાસ પ્રસ્તાવ અને વોટ માટે રોકડ કૌભાંડ
2008માં, કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળની તત્કાલિન યુપીએ સરકારે સંસદમાં વિશ્વાસ પ્રસ્તાવ જીત્યો હતો, પરંતુ આ દરમિયાન ભારતીય લોકશાહીને શરમજનક બનાવનાર `કેશ ફોર વોટ` કૌભાંડ હેડલાઇન્સમાં રહ્યું હતું. ડાબેરી મોરચાએ ભારત-અમેરિકા પરમાણુ કરાર પર યુપીએ સરકાર પાસેથી સમર્થન પાછું ખેંચી લીધું, સરકાર લઘુમતીમાં રહી ગઈ. યુપીએને 543 સભ્યોની લોકસભામાં બહુમત માટે 272 સાંસદોની જરૂર હતી, જ્યારે તેની પાસે માત્ર 226 સાંસદો હતા. આવી સ્થિતિમાં મુલાયમ સિંહ યાદવની આગેવાની હેઠળની સમાજવાદી પાર્ટી (39 સાંસદો)નું સમર્થન નિર્ણાયક સાબિત થયું. દરમિયાન, ડાબેરી પક્ષોએ લોકસભાના અધ્યક્ષ સોમનાથ ચેટર્જીના રાજીનામાની માંગ કરી હતી, પરંતુ તેમણે ઇનકાર કર્યો હતો. પરિણામે, ચેટરજીને CPI(M)માંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા.
