કૉંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા અને પૂર્વ વિદેશ મંત્રી નટવર સિંહનું નિધન, લાંબા સમયથી હતા બીમાર

નટવર સિંહ એક અગ્રણી કૉંગ્રેસી હતા, જેમણે યુપીએના યુગમાં ડૉ. મનમોહન સિંહના નેતૃત્વમાં કામ કર્યું હતું. સિંહ રાજસ્થાનના ભરતપુર જિલ્લાનો રહેવાસી હતા

નટવર સિંહનું અવસાન

Natwar Singh Passes Away: દેશના પૂર્વ વિદેશ મંત્રી અને કૉંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા નટવર સિંહનું લાંબી બીમારી બાદ 95 વર્ષની વયે નિધન થયું છે. તેને ગુરુગ્રામની એક ખાનગી હૉસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો, જ્યાં તેની સારવાર ચાલી રહી હતી. નટવર સિંહ એક અગ્રણી કૉંગ્રેસી હતા, જેમણે યુપીએના યુગમાં ડૉ. મનમોહન સિંહના નેતૃત્વમાં કામ કર્યું હતું. સિંહ રાજસ્થાનના ભરતપુર જિલ્લાનો રહેવાસી હતા. તેમણે મેયો કૉલેજ, અજમેર અને સિંધિયા સ્કૂલ, ગ્વાલિયરમાં અભ્યાસ કર્યો. રાજસ્થાનના મુખ્યમંત્રી ભજનલાલ શર્માએ પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રીના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો છે.

ભજનલાલ શર્માએ લખ્યું કે, “નટવર સિંહ જીના નિધનના સમાચાર ખૂબ જ દુઃખદ છે. ભગવાન શ્રી રામજી દિવંગત આત્માને તેમના ચરણોમાં શાંતિ આપે અને શોકની આ ઘડીમાં શોકગ્રસ્ત પરિવારને શક્તિ પ્રદાન કરે તેવી પ્રાર્થના.”

ADVERTISEMENT

કૉંગ્રેસ નેતા રણદીપ સુરજેવાલાએ પણ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર નટવર સિંહના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો છે. તેમણે લખ્યું, “પૂર્વ વિદેશ મંત્રી નટવર સિંહ જીના નિધનના સમાચાર દુઃખદ છે. ભગવાન તેમના પરિવારને આ દુઃખ સહન કરવાની શક્તિ આપે અને દિવંગત આત્માને શાંતિ આપે.”

કોણ હતા કુંવર નટવર સિંહ?

કુંવર નટવર સિંહે મે 2004થી ડિસેમ્બર 2005 સુધી વિદેશ મંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી. સિંહની પસંદગી 1953માં ભારતીય વિદેશ સેવામાં થઈ હતી. 1984માં તેમણે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કૉંગ્રેસ પક્ષના સભ્ય તરીકે ચૂંટણી લડવા માટે સેવામાંથી રાજીનામું આપ્યું. તેમણે ચૂંટણી જીતી અને 1989 સુધી કેન્દ્રીય રાજ્ય મંત્રી તરીકે સેવા આપી. આ પછી 2004માં તેઓ ભારતના વિદેશ મંત્રી બન્યા ત્યાં સુધી તેમની રાજકીય કારકિર્દી ઉતાર-ચઢાવથી ભરેલી રહી.

પ્રારંભિક શિક્ષણ

ગોવિંદ સિંહ અને તેની પત્ની પ્રયાગ કૌરનો ચોથો પુત્ર, સિંઘનો જન્મ ભરતપુરના રજવાડામાં થયો હતો, તેણે અજમેરની મેયો કોલેજ અને સિંધિયા સ્કૂલ, ગ્વાલિયરમાં શિક્ષણ મેળવ્યું હતું, જે ભારતીય રાજવીઓ અને ઉચ્ચ વર્ગ માટે પરંપરાગત શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ હતી. આ પછી તેણે દિલ્હીની સેન્ટ સ્ટીફન્સ કોલેજમાંથી ગ્રેજ્યુએશનની ડિગ્રી લીધી. પછી તેણે કેમ્બ્રિજ યુનિવર્સિટીની કોર્પસ ક્રિસ્ટી કૉલેજમાં અભ્યાસ કર્યો અને ચીનની પેકિંગ યુનિવર્સિટીમાં થોડો સમય વિઝિટિંગ સ્કોલર હતા.

અંગત જીવન

ઑગસ્ટ 1967માં સિંઘે મહારાજકુમારી હેમિન્દર કૌર (જન્મ જૂન 1939) સાથે લગ્ન કર્યા, જે પટિયાલા રાજ્યના છેલ્લા મહારાજા યાદવિન્દર સિંહની સૌથી મોટી પુત્રી છે. હેમિંદરની માતા મોહિન્દર કૌર પણ જાહેર જીવનમાં સક્રિય હતી.

આવી રહી કારકિર્દી

સિંહ 1953માં ભારતીય વિદેશ સેવામાં જોડાયા અને 31 વર્ષ સુધી સેવા આપી. તેમની પ્રારંભિક નિમણૂંકો પૈકીની એક બેઇજિંગ, ચીન (1956-58)માં હતી. ત્યારબાદ તેઓ ન્યુયોર્ક સિટી (1961-66)માં ભારતના કાયમી મિશન અને યુનિસેફના એક્ઝિક્યુટિવ બોર્ડ (1962-66)માં ભારતના પ્રતિનિધિ તરીકે નિયુક્ત થયા. તેમણે 1963 અને 1966 ની વચ્ચે સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘની ઘણી સમિતિઓમાં સેવા આપી હતી. 1966માં તેઓ ઈન્દિરા ગાંધીના નેતૃત્વમાં વડાપ્રધાન સચિવાલયમાં નિયુક્ત થયા હતા. તેમણે 1971 થી 1973 સુધી પોલેન્ડમાં, 1973 થી 1977 સુધી યુકેમાં ભારતના રાજદૂત તરીકે સેવા આપી હતી. 1980 માં ભારતના ડેપ્યુટી હાઈ કમિશનર અને 1980થી 1982 સુધી પાકિસ્તાનમાં ભારતના રાજદૂત તરીકે સેવા આપી હતી. તેમણે માર્ચ 1982 થી નવેમ્બર 1984 સુધી વિદેશ મંત્રાલયમાં સચિવ તરીકે સેવા આપી હતી. તેમને 1984માં ભારત સરકાર તરફથી પદ્મ ભૂષણ, ભારતનો ત્રીજો સર્વોચ્ચ નાગરિક પુરસ્કાર મળ્યો હતો.

Veteran Congress leader and former External Affairs Minister Natwar Singh passes away after prolonged illness