સંસ્કૃતિ અને વારસો ફોટોઝ

આસ્થાનું એડ્રેસ: અંધેરીનાં આ કૃષ્ણ મંદિરમાં દક્ષિણ ભારતની છાંટ જોવા મળે છે, જુઓ

આજે આપણે અંધેરી વિસ્તારમાં આવેલા સાઉથ ઇંડિયન પરંપરાને અનુસરતાં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણનાં મંદિરની મુલાકાતે છીએ. અહીં સાઉથની પરંપરા પ્રમાણે પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવી રહી છે. અહીં જે પૂજાની પરંપરા છે તે વિશે અને મંદિરના કાર્યો વિશે વિગતે વાત કરીશું. માયાનગરી મુંબઈમાં અનેકવિધ ફરવા લાયક સ્થળો છે. મોટા-મોટા મૉલ્સ, સિનેમાઘરો, બીચ પર લોકો એન્જૉય કરવા પહોંચી જતાં હોય છે. આ બધાની વચ્ચે મુંબઈમાં કેટલાય જૂના-જાણીતાં ધાર્મિક સ્થળો આવેલા છે. આ આસ્થાના સ્થાનો પોતાનો ભવ્ય ઇતિહાસ લઈને આજે પણ અડીખમ ઊભા છે. ભલે આ નગરી માયાનગરી કહેવાતી હોય પણ અહીં એટલાં જ સુંદર દેવી-દેવતાઓના મંદિર, મસ્જિદ, દેરાસરો, ગુરુદ્વારા, ચર્ચ વગેરે ધાર્મિક સ્થળો પણ આવેલા છે જ્યાં અનેક શ્રદ્ધાળુઓ પરિવારસહ બે ઘડી શાંતિનો પોરો ખાવા પહોંચી જાય છે. ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ તમારી માટે લઈને આવ્યું છે ‘આસ્થાનું એડ્ર્સ’ જ્યાં અમે તમને દર મહિનાના પહેલા અને ત્રીજા મંગળવારે વિવિધ ધાર્મિક સ્થળોની મુલાકાતે લઈ જશું. જો તમારી આસપાસ પણ આવું જ કોઈ ધાર્મિક સ્થળ હોય તો તેની માહિતી અમને `dharmik.parmar@mid-day.com` પર મોકલી આપશો.

17 September, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

કવિવાર: `આદમથી શેખાદમ` સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરીએ આ કવિતાઓ થકી

આજે કવિવારમાં શેખ આદમ મુલ્લાં શુજાઉદ્દીન આબુવાલાની નજીક જવાનો પ્રયાસ છે. અનેક ભાષાઓનું પ્રભુત્વ ધરાવનાર આ કવિની રચનાઓમાં પણ વિવિધ વિષયોમાં ભાવજગત ખીલવા પામ્યું છે. શાળાકીય સમયથી જ જેમની કલમની ગાડી દોડવા લાગી હતી એવા આ કવિ પાસેથી ગુજરાતી ભાષાના ખોળે ‘ચાંદની’, ‘અજંપો’, ‘સોનેરી લટ’, ‘ખુરસી અને બીજાં કાવ્યો’, ‘તાજમહાલ’, ‘હવાની હવેલી’, ‘સનમ’, ‘ઘિરતે બાદલ, ખુલતે બાદલ’, ‘અપને ઇક ખ્વાબ કો દફનાકે અભી આયા હૂં’ જેવાં માતબર સંગ્રહો પ્રાપ્ત થયા છે. ‘ગુજરાતી ભાષા મરી પરવારી છે’ ‘ગુજરાતી ભાષા વેન્ટિલેટર પર છે’ આવા વાક્યો તમે સાંભળ્યા હશે. કદાચ તમે પણ આવું જ વિચારતા હશો. પરંતુ ગુજરાતી ભાષા કેટલાય કવિ-લેખક-પત્રકારોના ખોળે રમી-રમીને ઊછરી છે અને આવી સમૃદ્ધ ભાષા બળાપાનો ભોગ નથી બનતી. આપણે જીવ બાળવાને બદલે ભાષાના વારસાનો દીવો કરી તેનો મનમાં અને હૈયામાં ઉજાસ કરીએ. ગુજરાતી કવિતાઓનો રસાસ્વાદ આવો જ એક પ્રયાસ છે, જેના થકી આવી મહામૂલી ભાષાની ઉત્તમ રચનાઓ અને તેના સર્જકોને ફરી જીવીએ, ફરી મમળાવીએ. આ કવિતાના શબ્દોની પાંખે બેસી કોઇ નવા બ્રહ્માંડની સફર કરી શકાય એ માટે ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ આપની માટે ગુર્જર ભાષાના જાણીતા કવિઓના જીવન-કવન અને કવિતાઓ લઈને આવ્યું છે આ ‘કવિવાર’માં. આવો, સાથે મળી દર બીજા અને ચોથા મંગળવારે ‘કવિવાર’ ઊજવીએ.

10 September, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

કવિવાર : `મેરે તો ગિરધર ગોપાલ, દૂસરો ન કોઈ` ગાઈ કૃષ્ણત્વ પામનાર મીરાંનાં ભજનો

‘ગુજરાતી ભાષા મરી પરવારી છે’ ‘ગુજરાતી ભાષા વેન્ટિલેટર પર છે’ આવાં વાક્યો તમે સાંભળ્યા હશે. કદાચ તમે પણ આવું જ વિચારતાં હશો. પરંતુ ગુજરાતી ભાષા કેટલાય કવિ-લેખક-પત્રકારોના ખોળે રમી-રમીને ઊછરી છે અને આવી સમૃદ્ધ ભાષા બળાપાનો ભોગ નથી બનતી. આપણે જીવ બાળવાને બદલે ભાષાના વારસાનો દીવો કરી તેનો મનમાં અને હૈયામાં ઉજાસ કરીએ. ગુજરાતી કવિતાઓનો રસાસ્વાદ આવો જ એક પ્રયાસ છે, જેનાં થકી આવી મહામૂલી ભાષાની ઉત્તમ રચનાઓ અને તેના સર્જકોને ફરી જીવીએ, ફરી મમળાવીએ. આ કવિતાના શબ્દોની પાંખે બેસી કોઇ નવા બ્રહ્માંડની સફર કરી શકાય એ માટે ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ આપની માટે ગુર્જર ભાષાનાં જાણીતાં કવિઓનાં જીવન-કવન અને કવિતાઓ લઈને આવ્યું છે આ ‘કવિવાર’માં. આવો સાથે મળી દર બીજા અને ચોથા મંગળવારે ‘કવિવાર’ ઉજવીએ. આજે કૃષ્ણજન્મોત્સવ બાદ દહીહાંડીનો સરસ માહોલ જામ્યો છે ત્યારે પોતાની જાતને કૃષ્ણત્વથી રંગી નાખનાર મીરાંનાં કેટલાક ભજનો અને પદો લઈને તમારી સામે આવવાનું થયું છે. કુમળી વયે માતાની છત્રછાયા ગુમાવનાર મીરાંએ કૃષ્ણ પ્રતિમા સામે અનેક પદોની રચના કરી હતી. મેવાડનાં રાણાએ મીરાંને આપેલ કષ્ટ આપણે જાણીએ જ છીએ. જીવનના દર્દ ભક્તિભાવમાં ઘૂંટાઈને જુઓ કેવાં સરસ ભજનો આપ્યાં છે મીરાંબાઇએ.

27 August, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

આસ્થાનું એડ્રેસ: દહીસરની હવેલીમાં બિરાજમાન ગોવર્ધનસ્વરૂપને અંગ્રેજો ચોરવાના હતા?

આસ્થાનાં એડ્રેસમાં આજે દહીસરમાં આવેલી ગોવર્ધનનાથજીની હવેલી વિશે વાત કરવી છે. અહીંનાં મુખ્યસ્વરૂપ સાથે તો અંગ્રેજ સમયની કથા જોડાયેલી છે. ક્યાંય ન જોવા મળતી અદભૂત મૂર્તિ આ હવેલીમાં પધરાવવામાં આવી છે. તો આવો, આ હવેલીની રોચક વાતો માણીએ. માયાનગરી મુંબઈમાં અનેકવિધ ફરવા લાયક સ્થળો છે. મોટા-મોટા મૉલ્સ, સિનેમાઘરો, બીચ પર લોકો એન્જૉય કરવા પહોંચી જતાં હોય છે. આ બધાની વચ્ચે મુંબઈમાં કેટલાય જૂના-જાણીતાં ધાર્મિક સ્થળો આવેલા છે. આ આસ્થાના સ્થાનો પોતાનો ભવ્ય ઇતિહાસ લઈને આજે પણ અડીખમ ઊભા છે. ભલે આ નગરી માયાનગરી કહેવાતી હોય પણ અહીં એટલાં જ સુંદર દેવી-દેવતાઓના મંદિર, મસ્જિદ, દેરાસરો, ગુરુદ્વારા, ચર્ચ વગેરે ધાર્મિક સ્થળો પણ આવેલા છે જ્યાં અનેક શ્રદ્ધાળુઓ પરિવારસહ બે ઘડી શાંતિનો પોરો ખાવા પહોંચી જાય છે. ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ તમારી માટે લઈને આવ્યું છે ‘આસ્થાનું એડ્ર્સ’ જ્યાં અમે તમને દર મહિનાના પહેલા અને ત્રીજા મંગળવારે વિવિધ ધાર્મિક સ્થળોની મુલાકાતે લઈ જશું. જો તમારી આસપાસ પણ આવું જ કોઈ ધાર્મિક સ્થળ હોય તો તેની માહિતી અમને `dharmik.parmar@mid-day.com` પર મોકલી આપશો.

20 August, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

ભાઈને રાશિ પ્રમાણે રાખડી બાંધવાથી થશે અસંખ્ય લાભ, બહેનો જાણી લો કયો રંગ કોનો ખાસ

આજે ભાઈ-બહેનના પ્રેમના તહેવાર રક્ષાબંધનની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી છે. બહેનોએ ભાઈ માટે હોંશે-હોઇશે રાખડીઓની ખરીદી કરી લીધી હશે. પરંતુ જો કોઈ બહેનને રાખડી ખરીદવાની બાકી હોય કે પછી ભાઈ માટે સ્પેશ્યલ રાખડી લેવાની હોય તો આ એક બાબત ધ્યાનમાં રાખવાથી ભાઈને ખુબ લાભ થશે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર જો ભાઈઓને તેમની રાશિ અનુસાર રાખડી બાંધવામાં આવે તો તન, મન અને ધનની સુખશાંતિ પ્રાપ્ત થાય છે. આવો જોઈએ કઈ રાશિ અનુસાર કેવા રંગની રાખડી બાંધવી જોઈએ. (તસવીરોઃ એઆઇ)

19 August, 2024 10:00 IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent

કવિવાર: હરિવર સાથે સાવ અનોખો નાતો બાંધતાં કવયિત્રી ભૂમા વશી

‘ગુજરાતી ભાષા મરી પરવારી છે’ ‘ગુજરાતી ભાષા વેન્ટિલેટર પર છે’ આવાં વાક્યો તમે સાંભળ્યા હશે. કદાચ તમે પણ આવું જ વિચારતાં હશો. પરંતુ ગુજરાતી ભાષા કેટલાય કવિ-લેખક-પત્રકારોના ખોળે રમી-રમીને ઊછરી છે અને આવી સમૃદ્ધ ભાષા બળાપાનો ભોગ નથી બનતી. આપણે જીવ બાળવાને બદલે ભાષાના વારસાનો દીવો કરી તેનો મનમાં અને હૈયામાં ઉજાસ કરીએ. ગુજરાતી કવિતાઓનો રસાસ્વાદ આવો જ એક પ્રયાસ છે, જેનાં થકી આવી મહામૂલી ભાષાની ઉત્તમ રચનાઓ અને તેના સર્જકોને ફરી જીવીએ, ફરી મમળાવીએ. આ કવિતાના શબ્દોની પાંખે બેસી કોઇ નવા બ્રહ્માંડની સફર કરી શકાય એ માટે ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ આપની માટે ગુર્જર ભાષાનાં જાણીતાં કવિઓનાં જીવન-કવન અને કવિતાઓ લઈને આવ્યું છે આ ‘કવિવાર’માં. આવો સાથે મળી દર બીજા અને ચોથા મંગળવારે ‘કવિવાર’ ઉજવીએ. તાજેતરમાં જ મુંબઈનાં કવયિત્રી ડૉ. ભૂમા વશીનાં પ્રથમ કાવ્ય-સંગ્રહ `સાવ અનોખો નાતો`નું વિમોચન થયું. વ્યવસાયે ઓર્થોડોન્ટિસ્ટ હોવાથી દર્દીઓનાં આડા અવળા દાંત ગોઠવવાની સાથે શબ્દોને છંદ-મીટરમાં ગોઠવવાનું કપરું કામ હાથ ધરી ગુજરાતી સાહિત્યમાં પણ પગલી પાડી છે, ત્યારે આવો તેમની કેટલીક રચનાઓ માણીએ અને તેમનાં પ્રથમ સંગ્રહને વધાવીએ.

13 August, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

આસ્થાનું એડ્રેસ: સૌ ભક્તોની દશા વાળી રહ્યાં છે બોરિવલીનાં દશા માતાજી!

અષાઢ મહિનાની અમાસથી જ દશામાંનાં વ્રતની શરૂઆત થતી હોય છે. અષાઢની અમાસે અનેક ભક્તો પોતાના ઘરે સાંઢણી પર સવારી કરતાં દશામાતાજીની મૂર્તિ પધરાવે છે. કુલ દસ દિવસ સુધી આસ્થા અને ઉલ્લાસ સાથે માતાજીની આરાધના કરવામાં આવે છે. અંતિમ દિવસે વ્રત કરનાર જાગરણ કરે છે અને દસ દિવસ બાદ માતાજીની મૂર્તિનું વિસર્જન કરવામાં આવે છે. આ રીતે દશામાંનું વ્રત તો ઉજવાય છે. પણ, મુંબઈમાં પણ મા દશામાનું એક મંદિર આવેલું છે. વેસ્ટર્ન એક્સપ્રેસ હાઇવે પર બોરિવલી પૂર્વમાં દશામાનું સ્વયંભૂ મંદિર છે, અત્યારે વ્રત ચાલી રહ્યું છે ત્યારે આવો તમને આ આસ્થાના એડ્રેસ પર લઈ જાઉં માયાનગરી મુંબઈમાં અનેકવિધ ફરવા લાયક સ્થળો છે. મોટા-મોટા મૉલ્સ, સિનેમાઘરો, બીચ પર લોકો એન્જૉય કરવા પહોંચી જતાં હોય છે. આ બધાની વચ્ચે મુંબઈમાં કેટલાય જૂના-જાણીતાં ધાર્મિક સ્થળો આવેલા છે. આ આસ્થાના સ્થાનો પોતાનો ભવ્ય ઇતિહાસ લઈને આજે પણ અડીખમ ઊભા છે. ભલે આ નગરી માયાનગરી કહેવાતી હોય પણ અહીં એટલાં જ સુંદર દેવી-દેવતાઓના મંદિર, મસ્જિદ, દેરાસરો, ગુરુદ્વારા, ચર્ચ વગેરે ધાર્મિક સ્થળો પણ આવેલા છે જ્યાં અનેક શ્રદ્ધાળુઓ પરિવારસહ બે ઘડી શાંતિનો પોરો ખાવા પહોંચી જાય છે. ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ તમારી માટે લઈને આવ્યું છે ‘આસ્થાનું એડ્ર્સ’ જ્યાં અમે તમને દર મહિનાના પહેલા અને ત્રીજા મંગળવારે વિવિધ ધાર્મિક સ્થળોની મુલાકાતે લઈ જશું. જો તમારી આસપાસ પણ આવું જ કોઈ ધાર્મિક સ્થળ હોય તો તેની માહિતી અમને `dharmik.parmar@mid-day.com` પર મોકલી આપશો.

06 August, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar

કવિવાર : જેના રગેરગમાં લય હિલ્લોળા લે છે તેવા કવિ પ્રફુલ્લ પંડ્યા

આધુનિક ગીતકારોમાં મુંબઈનું જાણીતું નામ એટલે કવિ પ્રફુલ્લ પંડયા. એમ જ કહો ને આ કવિ એટલે સતત લયમાં ઝૂમતા કવિ. જીવનની વેદનાઓને લયમાં ઢાળીને અનેક સુંદર ગીતો તેમણે આપ્યા છે પણ સાથે જ તેમની પાસેથી સુંદર ગઝલો, નાટક પણ મળ્યાં છે. સુરેશ દલાલ કહેતા કે પ્રફુલ્લભાઈની કવિતામાં વેદના અને વેદનાના લબકરા છે. ગીતોનાં વિષયો જીવનની ખૂબ જ બારીક ક્ષણોમાંથી તેમણે ખોળી કાઢ્યા છે અને એને ધ્રુવપંક્તિથી અંત સુધી નિભાવ્યા છે. `નિશાની` નામનું એક સામયિક પણ તેઓએ ચલાવ્યું હતું. વળી અનેક અખબારોમાં તેમણે પત્રકાર તરીકેની ભૂમિકા પણ અદા કરી છે ત્યારે આવો આજે કવિના લયમાં ઝોલાં ખાતા કાવ્યોનાં શબ્દે હીંચીએ ‘ગુજરાતી ભાષા મરી પરવારી છે’ ‘ગુજરાતી ભાષા વેન્ટિલેટર પર છે’ આવા વાક્યો તમે સાંભળ્યા હશે. કદાચ તમે પણ આવું જ વિચારતા હશો. પરંતુ ગુજરાતી ભાષા કેટલાય કવિ-લેખક-પત્રકારોના ખોળે રમી-રમીને ઊછરી છે અને આવી સમૃદ્ધ ભાષા બળાપાનો ભોગ નથી બનતી. આપણે જીવ બાળવાને બદલે ભાષાના વારસાનો દિવો કરી તેનો મનમાં અને હૈયામાં ઉજાસ કરીએ. ગુજરાતી કવિતાઓનો રસાસ્વાદ આવો જ એક પ્રયાસ છે, જેના થકી આવી મહામૂલી ભાષાની ઉત્તમ રચનાઓ અને તેના સર્જકોને ફરી જીવીએ, ફરી મમળાવીએ. આ કવિતાના શબ્દોની પાંખે બેસી કોઇ નવા બ્રહ્માંડની સફર કરી શકાય એ માટે ગુજરાતી મિડ-ડે ડૉટ કૉમ આપની માટે ગુર્જર ભાષાના જાણીતા કવિઓના જીવન-કવન અને કવિતાઓ લઈને આવ્યું છે આ ‘કવિવાર’માં. આવો સાથે મળી દર બીજા અને ચોથા મંગળવારે ‘કવિવાર’ ઉજવીએ.

30 July, 2024 10:00 IST | Mumbai | Dharmik Parmar