વૈજ્ઞાનિકોને કચ્છમાંથી મળી આવ્યા `વાસુકી`ના જીવાશ્મ, જાણો વિગતે

ભારતમાં મળી આવેલા આ સાપને વાસુકી ઈંડિકસ નામ આપવામાં આવ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકોનું અનુમાન છે કે આ અત્યાર સુધીની શોધમાં મળી આવેલ સૌથી લાંબો સાપ છે, જેની લંબાઈ 50 ફીટની આસપાસ હતી. જાણો આ સાપ વિશે વધુ...

પ્રતીકાત્મક ફાઈલ તસવીર

Snake Fossil Found: વૈજ્ઞાનિકોએ એક પ્રાચીન સાપની શોધ કરી છે. ભારતમાં મળી આવેલા આ સાપને વાસુકી ઈંડિકસ નામ આપવામાં આવ્યું છે. વૈજ્ઞાનિકોનું અનુમાન છે કે આ અત્યાર સુધીની શોધમાં મળી આવેલ સૌથી લાંબો સાપ છે, જેની લંબાઈ 50 ફીટની આસપાસ હતી. જાણો આ સાપ વિશે વધુ...

ભારતના વૈજ્ઞાનિકોએ એક પ્રાચીન સાપના અવશેષો શોધી કાઢ્યા છે. તે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો સાપ હોઈ શકે છે. અંદાજ મુજબ, આ વિશાળકાય સાપ 50 ફૂટ લાંબો હોઈ શકે છે, જે વર્તમાન રેકોર્ડ ધારક ટિટાનોબોઆ કરતાં લગભગ 6.5 ફૂટ (2 મીટર) વધુ છે. ભારતમાં જોવા મળતા સાપની આ નવી પ્રજાતિનું નામ વાસુકી ઈન્ડીકસ છે. તેનું નામ હિંદુ ધર્મમાં સાપના પૌરાણિક રાજા પરથી લેવામાં આવ્યું છે. લાઈવ સાયન્સના અહેવાલ મુજબ, ગુજરાતની પાનંધરાવ લિગ્નાઈટ ખાણમાં આ વિશાળ સાપના કુલ 27 અશ્મિ મળી આવ્યા છે.

Snake Fossil Found: આ અવશેષો લગભગ 47 મિલિયન વર્ષો પહેલા ઇઓસીન યુગના છે. આ સંશોધન સાથે સંકળાયેલા લેખકો માને છે કે અશ્મિ સંપૂર્ણપણે વિકસિત પુખ્ત વ્યક્તિનો છે. ટીમે સાપના કરોડરજ્જુના હાડકાની પહોળાઈનો ઉપયોગ કરીને તેના શરીરની કુલ લંબાઈનો અંદાજ કાઢ્યો હતો. વાસુકી ઈન્ડીકસની ઊંચાઈ 36-50 ફૂટની વચ્ચે હોઈ શકે છે. જોકે, ટીમનું કહેવું છે કે આમાં ભૂલની શક્યતા છે. ટીમના અંદાજો સાથે ગુરુવારે સાયન્ટિફિક રિપોર્ટ્સ જર્નલમાં આનાથી સંબંધિત તારણો પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા હતા.

લંબાઈ આ રીતે માપવામાં આવે છે
સંશોધકોએ વાસુકી ઇન્ડિકસના શરીરની લંબાઈની સંભવિત શ્રેણી નક્કી કરવા માટે બે પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કર્યો. સાપના કરોડરજ્જુની પહોળાઈ અને તેની લંબાઈ વચ્ચેના સંબંધને નિર્ધારિત કરવા માટે બંને પદ્ધતિઓ વર્તમાન સાપનો ઉપયોગ કરે છે. પરંતુ તેમના ડેટાસેટ્સમાં તફાવત હતા. એક ડેટાબેઝ બોઇડે પરિવારના આધુનિક સાપના ડેટાનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં બોસ અને અજગરનો સમાવેશ થાય છે અને તે આજે જીવતા સૌથી મોટા સાપ છે. અન્ય ડેટાબેઝમાં અન્ય તમામ પ્રકારના જીવંત સાપનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. (Snake Fossil Found)

સૌથી મોટો સાપ મળ્યો?
આ અભ્યાસના સહ-લેખક દેબજીત દત્તા, IIT રૂરકી ખાતે પોસ્ટડોક્ટરલ સંશોધક છે. લાઈવ સાયન્સના રિપોર્ટ અનુસાર, તેમણે કહ્યું કે વાસુકી સાપ એક લુપ્ત પ્રજાતિના છે, જે અજગર અને એનાકોન્ડા પ્રજાતિઓથી દૂર દૂરથી સંબંધિત છે. તેથી, હાલના સાપનો ઉપયોગ તેમના શરીરની લંબાઈના માપન માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેના કારણે અનિશ્ચિતતાઓ હોઈ શકે છે. તેઓનો અંદાજ છે કે વાસુકી ઇન્ડિકસ ટિટાનોબોઆ સેરેઝોનેન્સીસ કરતા મોટો છે, જે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો સાપ છે, જે લગભગ 60 મિલિયન વર્ષો પહેલા જીવતો હતો અને 2002માં ઉત્તરપૂર્વીય કોલંબિયામાં જોવા મળ્યો હતો.

વાસુકી સાપ કેવો હતો?
વાસુકી ઇન્ડિકસ મેડટસોઇડી નામના સાપના જૂથનો છે, જે 66 થી 100 મિલિયન વર્ષો પહેલા દક્ષિણ અમેરિકા, આફ્રિકા, ભારત અને દક્ષિણ યુરોપમાં સૌપ્રથમ દેખાયા હતા. પાંસળીઓ કરોડરજ્જુ સાથે જોડાયેલી જગ્યાઓ પર જોતાં, સંશોધકો માને છે કે વાસુકી ઇન્ડિકસનું શરીર વિશાળ, નળાકાર હતું અને મોટાભાગે જમીન પર રહેતું હતું. તેની સરખામણીમાં, જળચર સાપનું શરીર એકદમ સપાટ, સુવ્યવસ્થિત હોય છે. વિજ્ઞાનીઓનો અંદાજ છે કે તે લગભગ 28 ડિગ્રી સેલ્સિયસની સરેરાશ સાથે ગરમ આબોહવામાં ખીલે છે.