પેટાચૂંટણીના પરિણામે રાજ્ય સ્તરના રાજકીય સમીકરણોમાં પરિવર્તનના સંકેતો

By-poll results: ચાર રાજ્યોમાં પાંચ બેઠકો પર યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો આવી ગયા છે. પંજાબના લુધિયાણા પશ્ચિમથી આમ આદમી પાર્ટીના ઉમેદવાર સંજીવ અરોરાએ તમામ સમીકરણોને અવગણીને 10637 મતોથી જીત મેળવી. અહીં સમગ્ર વિગતો વાંચો.

ગોપાલ ઇટાલિયા, મમતા બેનરજી, રાહુલ ગાંધી અને PM મોદી ફાઇલ તસવીર (સૌજન્ય: મિડ-ડે)

ચાર રાજ્યોમાં પાંચ બેઠકો પર યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો આવી ગયા છે. પંજાબના લુધિયાણા પશ્ચિમથી આમ આદમી પાર્ટીના ઉમેદવાર સંજીવ અરોરાએ તમામ સમીકરણોને અવગણીને 10637 મતોથી જીત મેળવી. કેરળમાં કૉંગ્રેસે લેફ્ટ પાર્ટીઝ પાસેથી નીલંબુર બેઠક છીનવી લીધી. પશ્ચિમ બંગાળમાં તૃણમૂલ કૉંગ્રેસના અલીફા અહેમદે કાલીગંજ બેઠક જીતી. ગુજરાતમાં ભાજપને કડી બેઠક મળી. પાર્ટીના ઉમેદવાર રાજેન્દ્ર કુમાર ચાવડા ઉર્ફે રાજુભાઈ કડીથી જીત્યા પરંતુ આપના ગોપાલ ઇટાલિયાએ રાજ્યની બીજી બેઠક વિસાવદર જીતી. આ પેટાચૂંટણીમાં આપનો સ્કોર 2, કૉંગ્રેસ, ભાજપ અને તૃણમૂલ કૉંગ્રેસના એક-એક છે.

કેરળમાં કૉંગ્રેસની આશા, સીપીએમને ઝટકો
પંજાબ અને ગુજરાતમાં એક-એક બેઠક પર કૉંગ્રેસ બીજા સ્થાને રહી, જ્યારે પશ્ચિમ બંગાળ અને ગુજરાતના વિસાવદરમાં ભાજપ બીજા સ્થાને રહ્યું. કેરળમાં નિલંબુર બેઠક ગુમાવનાર સીપીએમ પણ બીજા સ્થાને રહી. પેટાચૂંટણીના પરિણામોએ ગુજરાતમાં કૉંગ્રેસને ઝટકો આપ્યો છે, પરંતુ કેરળ અને પંજાબમાં આશા લાવી છે. કેરળના નિલંબુર વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં, કૉંગ્રેસના ઉમેદવાર આર્યદાન શૌકતે સીપીએમના એમ સ્વરાજને લગભગ 10,000 મતોથી હરાવ્યા. આ વિસ્તાર વાયનાડનો એક ભાગ છે, જ્યાંથી પ્રિયંકા ગાંધી સાંસદ છે. કૉંગ્રેસે આ પેટાચૂંટણીને મુખ્યમંત્રી પિનરાઈ વિજયનના નવ વર્ષના શાસન સામેના જનાદેશ તરીકે રજૂ કરી હતી. કેરળમાં 2026માં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે અને આ પરિણામ સીએમ પિનરાઈ વિજયન માટે ચેતવણીની ઘંટડી જેવું છે.

મત વિભાજનને કારણે લુધિયાણામાં AAPનો વિજય
આગામી વર્ષે પશ્ચિમ બંગાળ, ગુજરાત, કેરળ, તમિલનાડુમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાશે. આ પહેલા યોજાયેલી પેટાચૂંટણીઓમાં આમ આદમી પાર્ટીએ રાહતનો શ્વાસ લીધો. AAP ગત ચૂંટણીઓમાં પંજાબ અને ગુજરાતમાં જીતેલી બંને બેઠકો જાળવી રાખવામાં સફળ રહી. પેટાચૂંટણી પહેલા, વિપક્ષે લુધિયાણા પશ્ચિમ વિધાનસભા બેઠક માટે AAP સામે મોટો પડકાર ઉભો કર્યો હતો. કઠિન સ્પર્ધામાં, AAPના સંજીવ અરોરાએ કૉંગ્રેસના ભારત ભૂષણ આશુને હરાવ્યા. જો કે, AAPની જીતમાં ભાજપનો ફાળો હતો, જેના ઉમેદવાર જીવન ગુપ્તાને 20323 મત મળ્યા. જો કે, આ જીત પછી, અરવિંદ કેજરીવાલ માટે રાજ્યસભામાં જવાનો માર્ગ મોકળો થયો છે, જે દિલ્હી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં હાર બાદથી ગુમ હતા.

પશ્ચિમ બંગાળમાં આગામી ચૂંટણી માટે પેટર્ન નક્કી
પશ્ચિમ બંગાળની કાલીગંજ વિધાનસભા બેઠક તૃણમૂલ કૉંગ્રેસના ખાતામાં ગઈ. ભાજપના આશિષ ઘોષ આ બેઠક પર ટીએમસી ઉમેદવાર અલીફા અહેમદ સામે લગભગ 50 હજાર મતોથી હારી ગયા. કૉંગ્રેસે આ બેઠક પર મુસ્લિમ ઉમેદવાર કાબીલુદ્દીન શેખને મેદાનમાં ઉતાર્યા હતા, પરંતુ તેમને 28251 મત મળ્યા અને તેઓ ત્રીજા સ્થાને રહ્યા. આ ચૂંટણીમાં મુસ્લિમ મતદારોએ ટીએમસીને મત આપ્યો. આ પરિણામને આવતા વર્ષે યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા મતદાન પેટર્નનું ટ્રેલર માનવામાં આવી રહ્યું છે. જો આ પેટર્નનું પુનરાવર્તન થશે, તો મુસ્લિમ મત ટીએમસીના ખાતામાં રહેશે અને ચૂંટણીમાં તેનો મુખ્ય મુકાબલો ભાજપ તરફથી થશે. આ પરિણામ બંગાળમાં નબળી પડી રહેલી કૉંગ્રેસ માટે ચેતવણીની ઘંટડી છે.

ઇટાલિયાની જીત ભાજપ અને કૉંગ્રેસ માટે તણાવ પેદા કરે છે
ગુજરાતમાં ભાજપ એક બેઠક જીતી અને બીજી બેઠક પર બીજા સ્થાને રહ્યું. ગોપાલ ઇટાલિયાની જીત ભાજપનું તણાવ વધારી શકે છે, કારણ કે તેઓ રાજ્યમાં પાર્ટીના પ્રભારી છે. આ જીત આમ આદમી પાર્ટીના કાર્યકર્તાઓનું મનોબળ વધારી શકે છે. કૉંગ્રેસને ગુજરાતમાં નુકસાન થયું છે, જ્યાં રાહુલ ગાંધી પાર્ટીને નવેસરથી તૈયાર કરવામાં વ્યસ્ત છે. આ ચૂંટણીમાં કૉંગ્રેસના ઉમેદવારે ફક્ત કડી વિધાનસભા બેઠક પર ચૂંટણી લડી હતી પરંતુ 39452 મતોના મોટા માર્જિનથી હારી ગયા હતા. જૂથવાદ અને નેતૃત્વના અભાવથી ઝઝૂમી રહેલી કૉંગ્રેસ 2026ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ભાજપને રાહત આપી શકે છે. ગુજરાતમાં, વિસાવદર બેઠક AAP ધારાસભ્ય ભૂપત ભાયાણીના રાજીનામાને કારણે ખાલી પડી હતી, ગોપાલ ઇટાલિયાએ તે જીતી લીધી. આ જીત સાથે, AAP એ સાબિત કર્યું કે તે ગુજરાતમાં કૉંગ્રેસ કરતાં વધુ સારી વિપક્ષ છે.