26 August, 2025 06:57 AM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
નરેન્દ્ર મોદીની ફાઈલ તસવીર
દિલ્હી હાઈકૉર્ટે સોમવવારે નિર્ણય સંભળાવતા કહ્યું કે દિલ્હી યૂનિવર્સિટી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની ગ્રેજ્યુએશનની ડિગ્રીને જાહેર કરવા માટે બાધ્ય નથી. કોર્ટે ડિગ્રી જાહેર કરવાના કેન્દ્રીય માહિતી કમિશનરના આદેશને ફગાવી દીધો છે.
2016માં, સેન્ટ્રલ ઇન્ફર્મેશન કમિશન (CIC) એ ૧૯૭૮ માં BA પરીક્ષા પાસ કરનારા તમામ વિદ્યાર્થીઓના રેકોર્ડનું નિરીક્ષણ કરવાની મંજૂરી આપી હતી, જેને તે સમયે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ મંજૂરી આપી હોવાનું કહેવાય છે.
દિલ્હી યુનિવર્સિટીએ CIC ના આદેશને પડકાર્યો હતો, જેને જાન્યુઆરી ૨૦૧૭ માં સુનાવણીના પહેલા દિવસે જ સ્થગિત કરવામાં આવ્યો હતો.
ગોપનીયતાનો અધિકાર વધુ મહત્વપૂર્ણ છે...
સુનાવણી દરમિયાન, યુનિવર્સિટી તરફથી હાજર રહેલા સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતાએ દલીલ કરી હતી કે CIC ના આદેશને રદ કરવો જોઈએ કારણ કે `ગોપનીયતાનો અધિકાર` `જાણવાના અધિકાર` કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ છે.
જોકે, યુનિવર્સિટીએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે તે PM મોદીના ડિગ્રી રેકોર્ડ કોર્ટ સમક્ષ રજૂ કરવા તૈયાર છે, પરંતુ RTI કાયદા હેઠળ `અજાણ્યાઓ દ્વારા ચકાસણી` માટે તેને જાહેર કરી શકાતો નથી.
યુનિવર્સિટીએ શું દલીલ કરી?
દિલ્હી યુનિવર્સિટીએ દલીલ કરી હતી કે તે નૈતિક જવાબદારી મુજબ વિદ્યાર્થીઓની માહિતીનું રક્ષણ કરે છે અને જાહેર હિતના અભાવે `માત્ર જિજ્ઞાસા`ના આધારે RTI કાયદા હેઠળ વ્યક્તિગત માહિતી માંગવી તેને ન્યાયી ઠેરવતું નથી.
યુનિવર્સિટીએ દલીલ કરી હતી કે, "કલમ 6માં ફરજિયાત જોગવાઈ છે કે માહિતી આપવી જ જોઇએ, તે હેતુ છે, પરંતુ RTI કાયદો કોઈની જિજ્ઞાસાને સંતોષવાનો નથી."
જોકે, યુનિવર્સિટીએ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે તે કોર્ટમાં વડા પ્રધાન મોદીના ડિગ્રી રેકોર્ડ રજૂ કરવા તૈયાર છે, પરંતુ RTI કાયદા હેઠળ `અજાણ્યાઓ દ્વારા તપાસ` માટે તેને જાહેર કરી શકતી નથી.
RTI અરજદાર નીરજ શર્મા વતી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ સંજય હેગડેએ CICના આદેશનો બચાવ કરતા દલીલ કરી હતી કે માહિતી અધિકાર (RTI) કાયદો વ્યાપક જાહેર હિતમાં વડા પ્રધાનના શૈક્ષણિક રેકોર્ડ જાહેર કરવાની મંજૂરી આપે છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે RTI દ્વારા માંગવામાં આવેલી માહિતી સામાન્ય રીતે કોઈપણ યુનિવર્સિટી દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે અને અગાઉ તે નોટિસ બોર્ડ, તેની વેબસાઇટ અને અખબારોમાં પણ પ્રકાશિત થતી હતી.
ન્યાયાધીશ સચિન દત્તાએ યુનિવર્સિટીની અપીલને મંજૂરી આપી અને કમિશનરના આદેશને બાજુ પર રાખ્યો. વડા પ્રધાન મોદીની શૈક્ષણિક લાયકાત પણ રાજકીય વિવાદનો વિષય બની છે, આમ આદમી પાર્ટીના નેતૃત્વ હેઠળના વિરોધ પક્ષોએ તેમની ડિગ્રીઓની અધિકૃતતા પર સવાલ ઉઠાવ્યા છે. ભાજપે ડિગ્રીઓની નકલો રજૂ કરી હતી અને યુનિવર્સિટીઓએ જાહેરમાં તેમની માન્યતાની પુષ્ટિ કરી હતી, છતાં કાનૂની લડાઈ ચાલુ રહી હતી.