13 August, 2025 06:57 AM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
રાજ ઠાકરે અને દાદર કબૂતરખાના (તસવીર: કિર્તિ સુર્વે અને ફાઇલ તસવીર)
મુંબઈમાં કબૂતરખાના અને કબૂતરોને જાહેર સ્થળોએ દાણા નાખવા પરના પ્રતિબંધનો વિવાદ મોખરે પહોંચ્યો છે. દાદરનું કબૂતરખાનું અહીંના નાગરિકોના સ્વાસ્થ્ય માટે ગંભીર સમસ્યાઓનું કારણ બનવાનો દાવો છે, જેને પગલે મુંબઈ મહાનગરપાલિકાએ આ કબૂતરખાના બંધ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ નિર્ણય મુજબ, દાદરના પ્રખ્યાત કબૂતરખાનાને તાડપત્રીથી ઢાંકીને બંધ કરવામાં આવ્યો હતો. દાદર કબૂતરખાના અંગે સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી ખાસ રિટ અરજીને સુપ્રીમ કોર્ટે ફગાવી દીધી છે. તેથી, એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે કબૂતરખાના અંગે જે પણ નિર્ણય લેવાનો છે તે બૉમ્બે હાઈ કોર્ટમાં લેવામાં આવશે. હવે મનસેએ આ અંગે પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કર્યું છે.
મહારાષ્ટ્ર નવનિર્માણ સેનાના વરિષ્ઠ નેતા બાળા નંદગાંવકરે તાજેતરમાં મીડિયા સાથે વાતચીત કરી હતી. આ તેમણે આ અંગે સ્પષ્ટ જવાબ આપ્યો. તેમણે કહ્યું “લોકો મહત્ત્વના છે કે કબૂતર મહત્ત્વના છે તે ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે. તેથી, અમે કોર્ટ દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણયના પક્ષમાં છીએ.”
શું લોકો જરૂરી છે કે કબૂતર જરૂરી છે?
“આ પહેલા કોઈ જૈન મુનિએ શસ્ત્ર ઉપાડવાની વાત કરી નથી. નિલેશ જૈન મુનિ નામના એક આદરણીય મુનિ છે, તેમણે જ આ વાત કહી છે. ઉપરાંત, તેમણે સુપ્રીમ કોર્ટમાં જે અરજી દાખલ કરી હતી તે તેમણે દાખલ કરી નથી. તેમની સાથે, હું કહી રહ્યો હતો કે લોકો જરૂરી છે કે કબૂતર જરૂરી છે તે વિશે વિચારવાની જરૂર છે. છેવટે, જો લોકો જીવે છે, તો શું તેઓ કબૂતરોને ખવડાવશે?” બાળા નંદગાંવકરે કટાક્ષભરી ટિપ્પણી કરી.
તમે જે સોસાયટીમાં રહો છો તેની બાજુમાં કબૂતરખાનું શરૂ કરો
નંદગાંવકરે આગળ કહ્યું, “પરંતુ જો કબૂતરો આપણા જીવનને જોખમમાં મૂકશે, તો તેને માનવતાવાદી દ્રષ્ટિકોણથી ધ્યાનમાં લેવાની જરૂર છે. તેથી, મેં કહ્યું હતું કે મને લાગે છે કે આપણે જીવંત પ્રાણીઓ પ્રત્યે દયા અને મૃત પ્રાણીઓ પ્રત્યે દયા બતાવવા માગીએ છીએ. આપણે પણ તે કરીએ છીએ, પણ આનો અર્થ એ નથી કે લોકો પીડાઈ રહ્યા છે અને આપણે સારા કાર્યો કરતા રહેવું જોઈએ. તેના બદલે, જે સમાજમાં આપણે આપણો ફ્લૅટ ખરીદીએ છીએ, ત્યાં આપણે સ્વિમિંગ પૂલ, જીમ જેવી વસ્તુઓ ખરીદીએ છીએ. પછી જો આપણે તે જ સોસાયટીની બાજુમાં કબૂતરખાનું શરૂ કરીએ, તો શું નુકસાન છે? તે કરો, જેથી તેમને નજીકમાં ખોરાક અને પાણી મળી શકે.”
અમે નિર્ણયના પક્ષમાં છીએ
“80 થી 90 ટકા જૈન સમુદાય આની વિરુદ્ધ છે. કારણ કે જૈન સમુદાયને ખબર પડી ગઈ છે. એક ડૉક્ટરે અમને જણાવ્યું છે કે નુકસાન શું છે. તેથી, લોકોને મહત્ત્વ આપવું, સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું અને પર્યાવરણને નુકસાન ન પહોંચાડવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે. તેથી, અમે કોર્ટ દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણયના પક્ષમાં છીએ,” બાળા નંદગાંવકરે કહ્યું.