04 May, 2019 12:57 PM IST | અમદાવાદ | ભાવિન રાવલ
13 ગુજરાતીઓની હિંમતને સલામ
લદ્દાખ... અહીં રોડ ટ્રિપ કરવી કે પછી ટ્રેકિંગમાં જવું એ હવે બધાના વિશલિસ્ટમાં સામેલ હોય છે. પરંતુ ખૂબ ઓછા લોકો પોતાની આ વિશ પૂરી કરી શકે છે. જો કે લદ્દાખને વિશ લિસ્ટમાં મૂકવું જેટલું સહેલું છે, એટલું સહેલું ત્યાં જઈને ટ્રેકિંગ કરવું નથી. કારણ કે અત્યંત ઠંડીમાં સર્વાઈવ કરવું, ટ્રેકિંગ કરવું એ ખાવાના ખેલ નથી. લદ્દાખમાં ટ્રેકિંગ કરવા માટે સૌથી ફેમસ છે ચાદર ટ્રેક. લદ્દાખમાં આવેલો ચાદર ટ્રેક એ કોઈ પહાડો પર થતું ટ્રેકિંગ નથી, પરંતુ થીજી જતી નદીની સપાટી પર થતું ટ્રેકિંગ છે.
ક્યાં આવ્યો છે ચાદર ટ્રેક ?
લદ્દાખમાં આવેલી ઝેન્સકાર નદીનું પાણી જાન્યુઆરીથી ફેબ્રુઆરીની વચ્ચે થીજી જાય છે, એટલે તેના પર ટ્રેકિંગ કરાવવામાં આવે છે. વર્લ્ડટ્રેઝર - ટ્રેઝર ટ્રન્ક ઓફ નેચર કંપનીના પ્રણવ ગોધાવિયા કહે છે કે નીચે પાણી વહેતું હોય છે અને ઉપર બરફની ચાદર છવાઈ જાય છે, એટલે જ તેનું નામ ચાદર ટ્રેક પડ્યું છે. અને તેના પર જ થાય છે ટ્રેકિંગ. જરા વિચાર કરો માઈનસ 20થી 25 ડિગ્રી તાપમાન, ચારે બાજું બરફ જ બરફ અને બરફની ચાદર પર ટ્રેકિંગ. વિચારીને જ થડકી જવાય પરંતુ દર વર્ષે હજારો લોકો અહીં થ્રિલીંગ એક્સપિરીયન્સ લેવા પહોંચે છે.
વાત 13 ગુજરાતીઓની
2019ની શરૂઆતમાં 13 ગુજરાતીઓ પણ પહોંચ્યા. વર્લ્ડ ટ્રેઝરના પ્રણવ ગોધાવિયા પોતાની 12 ટ્રેકર્સની ટીમ સાથે પહોંચ્યા હતા, અને દરેક ટીમ મેમ્બર ઉત્સાહિત હતા આ નવા અનુભવ માટે. ટીમમાં સામેલ હતા તનિષ્ક શર્મા, રાજન લાડવા, જયકિશન વાંસદાવાલા, રાજેશ પટેલ, પ્રકાશ પટેલ, હિતેક્ષા પટેલ, દિપીકા ખુમાણ, હીરલ રાણા, સંજય બેન્કર, પ્રશાંત સિંહ, જિમી પટણી અને અમિત જોશી. જો કે કોઈને નહોતી ખબર એ ચાદર ટ્રેકનું ટ્રેકિંગ તેમના માટે જીવ સટોસટના ખેલ સમાન સાબિત થવાનું છે. પ્રણવ ગોધાવિયાએ 75 કિલોમીટરના ટ્રેક પર પોતાની ટીમ અને ગાઈડ સાથે ચાલવાનું શરૂ કર્યું. શરૂઆત હસી ખુશી સાથે થઈ. તમામ લોકો ઉત્સાહિત હતા, કારણ કે આ એક્સપિરિયન્સ તમામ માટે નવો હતો. પરંતુ આગળ અડચણો અને મુસીબતો તેમની રાહ જોઈ રહી હતી.
અચાનક બગડ્યું હવામાન
-20 ડિગ્રીમાં આખી ટીમનો પહેલો દિવસ તો શાંતિથી પૂર્ણ થઈ ગયો. બરફની ચાદર પણ બરાબર હતી અને સહેલાઈથી પહેલા દિવસનું અંતર આખી ટીમે કાપી લીધું. પરંતુ બીજા દિવસથી મુસીબતો જાણે લાઈન લગાવીને આવી. પ્રણવ ગોધાવિયા કહે છે કે આવી સ્થિતિમાં ઓક્સિજન અને ટેમ્પરેચર બે મુશ્કેલી મોટી હોય છે. સામાન્ય રીતે ચાદર ટ્રેક પર તાપમાન -20 ડિગ્રી હોય છે, ક્યારેક -30 પહોંચે. પરંતુ અમે પહોંચ્યા ત્યારે તાપમાન -40 ડિગ્રી હતું. આ જ મોટો પડકાર હતો. 11,500 ફૂટની ઉંચાઈ પર ઓક્સિજન પણ ઓછો. એટલે ચાલવામાં મુશ્કેલી પડે. એમાંય અમારી પર જાણે કુદરત કોપી હોય તેમ અચાનક હવામાન બગડ્યું અને તાપમાન ઉપરનીચે થવા લાગ્યું. જેને કારણે બરફ પીગળવાની શરૂઆત થઈ. જ્યારે આખી ટીમ બરફની ચાદર પર ચાલી રહી હતી ત્યારે જ બરફ પીગળ્યો. સ્થિતિ એવી થઈ કે આગળ વહેતી નદી હતી અને પાછળ બરફ. એટલે બરફની ચાદર પર રોકાઈ શકાય તેમ પણ નહોતું.
4 કિલોમીટર સુધી પાણીમાં ચાલવું પડ્યું
આ અનુભવ યાદ કરતા પ્રણવ ગોધાવિયા કહે છે કે અમારા માટે આ મુશ્કેલી મોટી હતી હજી ટ્રેકનો બીજો જ દિવસ હતો અને બરફ પીગળી રહ્યો હતો. અમે અધવચ્ચે હતા. ટીબકેવ નામની જગ્યાએ ફસાઈ ગયા હતા. આગળ વહેતું પાણી હતું. જો કે ગાઈડની મદદથી અમે સહીસલામત બહાર નીકળ્યા પરંતુ લગભગ 4 કિલોમીટર સુધી પાણીમાં ચાલીને બહાર નીકળવું પડ્યું. પરિણામે બધાના પગલ લાલ થઈ ગયા અને થીજી ગયા. જો કે મુશ્કેલીની આતો શરૂઆત હતી. આ રીતે ટ્રેકનો બીજો દિવસ પૂરો થયો. અને ત્રીજા દિવસે આગળ ચાલવાની શરૂઆત કરી. ટીબકેવથી આગળ ચાલવાની શરૂઆત કરી.
પ્રણવ ગોધાવિયાના જ શબ્દોમાં જાણીએ તો જો કે આગળ હવે મુશ્કેલી એ હતી કે બરફની ચાદર અત્યંત પાતળી હતી. એટલે તેના પર ચાલો અને જો ચાદર તૂટે તો સીધા જ પાણીમાં પડો. હવે જો ચાદર તૂટે અને પાણીમાં પડો તો -30થી -40 ડિગ્રી ઠંડા પાણીમાં પડો એટલે મૃત્યુ નક્કી થઈ જાય. અમારે પહોંચવાનું હતું વોટરફોલ સુધી જે એન્ડ પોઈન્ટ હતો અને ચોથા દિવસે ત્યાંથી પાછા આવવાનું હતું. પરંતુ અમારે જ્યાં નદી ક્રોસ કરવાની હતી ત્યાં બરફની ચાદર પાતળી હતી. ધીરે ધીરે અમે આગળ વધ્યા અને માંડ સામે પહોંચ્યાં ત્યાં તરત જ બરફનો આખ સ્લેબ તૂટી ગયો. જો અમે 2 મિનિટ પણ મોડા હોત તો પાણીમાં ગરકાવ થઈ ચૂક્યા હોત.
ટીબકેવ પર ફસાઈ આખી ટીમ
આખી ટ્રેકિંગ ટીમ માટે પાછા ફરવું પણ ચેલેન્જ હતું એટલે માત્ર ટીમના 4 જ લોકો વોટર ફોલના એન્ડ પોઈન્ટ સુધી જઈ શક્યા. અને પાછા ફરવાનો નિર્ણય લેવો પડ્યો. પણ પાછા આવવામાં ફરી એ જ મુશ્કેલી હતી કે બરફના સ્લેબ તૂટી રહ્યા હતા. ચાલવાની જગ્યા નહોતી. ચોથા દિવસે પાછા આવવાનું પ્લાનિંગ હતું એટલે ટીમે વધુ ખોરાક પણ કેરી નહોતો કર્યો. પરિસ્થિતિ એવી હતી કે ચારેય બાજુથી ફક્ત મુસીબત જ હતી. સર્વાઈવ કેવી રીતે કરવું એ એક સવાલ હતો. આખરે પાણીમાં ચાલવાનું નક્કી થયું.
આ પણ વાંચોઃ આ છે ઑલટાઈમ હિટ ગુજરાતી સોંગ્સ, તમારા પ્લે લિસ્ટમાં છે કે નહીં?
ગાઈડ અને ગ્રુપ લીડર સહિત તમામ લોકોએ ચોથા દિવસે જ પાછા ફરવાનું શરૂ કર્યું. લગભગ 6થી 7 કિલોમીટર ફરી થીજી જવાય એવા પાણીમાં ચાલ્યા અને આગળ બરફની ચાદર મળી. બરફની ચાદર જોતા જ ટીમના તમામ સભ્યોએ રાહતનો શ્વાસ લીધો જો કે મુસીબત હજી સમાપ્ત નહોતી થઈ. આ ચાદર નવી જ બનેલી હતી. એટલે એવી લિસ્સી હતી કે ધ્યાન ન રાખો તો લપસી જવાય. અને થયું પણ એવું જ. ટીમના એક સભ્ય પ્રકાશ પટેલ લપસ્યા અને હાથમાં ફ્રેક્ચર થઈ ગયું. નેટવર્ક પણ નહીં કે મદદ બોલાવી શકાય. એટલે એક તરફ હાડ થીજાવતી ઠંડી, બરફ પીગળવાનો ડર, રોકાવાની કોઈ સગવડ નહીં, જોડે ખોરાક પણ નહીં અને એક ઈન્જર્ડ ટીમ મેમ્બર સાથે તમામ લોકોએ સહીસલામત પાછા આવવાનું હતું. આખરે પ્રકાશ પટેલના ફ્રેક્ચરવાળા હાથ સાથે જ બધાની મદદથી આગળ ચાલવાનો નિર્ણય લેવાયો અને 7 કિલોમીટર ચાલીને સેફ સાઈટ સુધી પહોંચ્યા. પ્રકાશ પટેલે આ 7 કિલોમીટર દર્દ સહન કરતા કરતાં જ કાપ્યા.
જો કે આખરે સેફ સાઈટ પર પહોચ્યા ત્યારે આટ આટલી મુસીબતો છતાંય જીવ બચાવીને પાછા આવવાનો આનંદ હતો. અન તેનાય કરતાંય વધુ ખુશી હતી જિંદગીનો એક અદભૂત અનુભવ કરવાનો. જીવ સટોસટની બાજી ખેલવાનો.
આ પણ વાંચોઃ ગુજરાતનું એક એવું હિલ સ્ટેશન, જેને જોઈને આબુ અને સાપુતારા પણ ભૂલી જશો
દર વર્ષે મૃત્યુ પામે છે 5-6 ટ્રેકર્સ
આ ચાદર ટ્રેકનું ટ્રેકિંગ સહેલું નથી. કારણ કે દર વર્ષે આ ટ્રેક પર 5થી 6 લોકો મૃત્યુ પામે છે. એટલે હવે સરકાર પણ ટૂંક સમયમાં આ ટ્રેક બંધ કરી શકે છે. ગ્લોબલ વોર્મિંગના કારણે બરફ ઝડપથી પીગળી રહ્યો છે. ત્યારે ચાદર ટ્રેક પર ટ્રેકિંગ ગમે ત્યારે બંધ થઈ શકે છે. પરંતુ સલામ આ 13 ગુજરાતીઓની હિંમતને જેમણે જાતને હોડમાં મૂકીને કુદરતના ખોળે આટલો સમય ગાળ્યો.