30 June, 2019 11:50 PM IST | Mumbai
Mumbai : ઘણા લોકો કોઇ શરમ કે સંકોચ વગર પોતાની ભુલ સ્વિકારી લે છે. પણ ઘણીવાર કેટલાક લોકો દરેક વાત માટે પોતાને જ જવાબદાર ગણતા હોય છે. જો તમને પણ આવી ટેવ હોય તો તેને હળવાશમાં ન લો કારણ કે, તે ઓબ્સેસિવ કંપલિવ ડિસઓર્ડર (OCD) નો સંકેત હોઈ શકે છે. આ એક પ્રકારની માનસિક બીમારી છે, જેમાં વ્યક્તિ એક વસ્તુને લઅઇને વારંવાર સફાઈ આપ્યા કરે છે, પોતાને દોષિત માને છે અને વારંવાર હાથ ધોવા જેવી ટેવને લઇને હઠ પકડી લે છે.
આ OCD બિમારી શું છે?
તમને જણાવી દઇએ કે OCD એ એક ચિંતાજનક બીમારી છે, જેમાં દર્દીના મનમાં વારંવાર અસ્વસ્થ વિચારો આવે છે. તે એક જ કામ જેમ કે કોઈપણ વસ્તુને અડ્યા બાદ હાથ ધોવા, વસ્તુઓ ગણવી, કોઈ વસ્તુ વારંવાર ચેક કરવી અને દરેક ભૂલ પર સોરી બોલી દેવું વગેરે વાતોનું વારંવાર પુનરાવર્તન કરે છે. આ ઉપરાંત, આ રોગમાં દર્દીના મનમાં કંઇક ડર, શંકા અથવા મૂંઝવણની ભાવના પણ રહે છે. એવામાં દર્દીઓ પોતાની જાતને રોકી પણ નથી શકતો અને ચિંતા કર્યા કરે છે. આ સિવાય પોતાના વર્તન પર પણ તેનું કોઈ નિયંત્રણ નથી રહેતું.
4 કરોડ લોકો દર વર્ષે આ બિમારીનો શિકાર બને છે
એગ્ઝાયટિ એન્ડ ડિપ્રેશન એસોસિયેશનના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતમાં દર વર્ષે 4 કરોડ લોકો OCDનો શિકાર બને છે. OCD ચિંતાની એક એવી સમસ્યા છે, જેને સમયસર દૂર કરવામાં ન આવે તો તે મોટું સ્વરૂપ લઈ લે છે. તેના કારણે મનમાં ખોટા વિચારો આવે છે અને વ્યક્તિ દરેક કાર્યોને પુનરાવર્તિત કરવા લાગી જાય છે.
જોકે આ બિમારીની સારવાર શક્ય છે
સંશોધકોનું કહેવું છે કે તેની સારવાર બહુ સરળ હોય છે. પરંતુ તેનાથી પીડિત લોકો એ માનવા તૈયાર નથી હોતા કે તેમને આવો કોઈ રોગ છે. આ જ કારણ છે કે તેમની સારવાર કરવામાં મુશ્કેલી આવે છે. જો તેઓ રિઆલિટી સ્વીકાર કરી લે તો તેની સારવાર સરળતાથી કરી શકાય છે.
આ પણ જુઓ : આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની દેશભરમાં આ રીતે ઉજવણી કરવામાં આવી
શું કરવું જોઇએ?
આ રોગ માટે એવી દવાઓ આવે છે, જે મગજના કોષોમાં સેરોટોનિનની માત્રા વધારે છે. ડોક્ટર ઘણીવાર સારવારમાં આ દવા લેવાની સલાહ આપે છે, જેને લાંબાગાળા સુધી લેવાની હોય છે.
આ બિમારીમાં ‘બિહેવિયર થેરપી’ મદદરૂપ
આ ડિસઓર્ડર દૂર કરવા માટે 'બિહેવિયર થેરપી'ની મદદ પણ લેવામાં આવે છે. થેરપી દરમિયાન દર્દીને શાંત કરવા વ્યાયામ અને આસાન કરાવવામાં આવે છે. આ સાથે જ આ થેરપીમાં વિચારોમાંથી મુક્ત થવાની તક્નીક પણ શીખવાડવામાં આવે છે.