ઊર્જા, સંરક્ષણ અને રોજગાર: મોદી-પુતિન સમિટે વિવિધ ક્ષેત્રોને નવી દિશા આપી

Putin Visit India: રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન અને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વચ્ચે દિલ્હીમાં દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો પૂર્ણ થઈ છે. બંને રાજકારણીઓ હૈદરાબાદ હાઉસ ખાતે મળ્યા હતા, ત્યારબાદ 23મી ભારત-રશિયા વાર્ષિક સમિટ શરૂ થઈ હતી.

મોદી-પુતિન સમિટ (તસવીર સૌજન્ય: એજન્સી)

રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન અને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી વચ્ચે દિલ્હીમાં દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો પૂર્ણ થઈ છે. બંને રાજકારણીઓ હૈદરાબાદ હાઉસ ખાતે મળ્યા હતા, ત્યારબાદ 23મી ભારત-રશિયા વાર્ષિક સમિટ શરૂ થઈ હતી. આ સમિટમાં બંને દેશો વચ્ચે અનેક મહત્ત્વપૂર્ણ કરારો પર હસ્તાક્ષર થવાની અપેક્ષા છે. સંરક્ષણ અને વેપારથી લઈને શિક્ષણ અને આરોગ્ય સુધીના ક્ષેત્રોમાં સહયોગની ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. વેપાર, આર્થિક ભાગીદારી, સાંસ્કૃતિક આદાન-પ્રદાન અને શૈક્ષણિક સહયોગને આવરી લેતા અનેક કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. પીએમ મોદીએ સમિટ પછી કહ્યું કે બંને દેશોએ 2030 સુધી આર્થિક સહયોગનો એક નવો કાર્યક્રમ તૈયાર કર્યો છે.

ભારત-રશિયા મિત્રતા ધ્રુવ તારા જેવી છે: પીએમ
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું, "આજે 23મા ભારત-રશિયા શિખર સંમેલનમાં રાષ્ટ્રપતિ પુતિનનું સ્વાગત કરતાં મને આનંદ થાય છે. તેમની મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે આપણા દ્વિપક્ષીય સંબંધો અનેક ઐતિહાસિક સીમાચિહ્નો પાર કરી રહ્યા છે. બરાબર 25 વર્ષ પહેલાં, રાષ્ટ્રપતિ પુતિને આપણી વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીનો પાયો નાખ્યો હતો. ભારત-રશિયા મિત્રતા ધ્રુવ તારા જેવી છે."

ભારત-રશિયા સંબંધો પર પીએમ મોદીએ શું કહ્યું
પીએમ મોદીએ વધુમાં કહ્યું કે 15 વર્ષ પહેલાં, 2010 માં, અમારી ભાગીદારીને એક ખાસ અને વિશેષાધિકૃત વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. છેલ્લા અઢી દાયકાથી, તેમણે તેમના નેતૃત્વ દ્વારા આ સંબંધને સતત પોષ્યો છે. તેમના નેતૃત્વએ દરેક પરિસ્થિતિમાં અમારા સંબંધોને નવી ઊંચાઈઓ પર પહોંચાડ્યા છે. હું રાષ્ટ્રપતિ પુતિનનો આ ઊંડી મિત્રતા અને ભારત પ્રત્યેની અતૂટ પ્રતિબદ્ધતા માટે આભાર વ્યક્ત કરું છું.

પીએમ મોદીએ યુક્રેન સંઘર્ષ પર આ વાત કહી
ભારત-રશિયા શિખર સંમેલન પછી પીએમ મોદીએ કહ્યું કે પચીસ વર્ષ પહેલાં રાષ્ટ્રપતિ પુતિને તેમની ખાસ વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીનો પાયો નાખ્યો હતો. બંને દેશોએ 2030 સુધી એક નવો આર્થિક સહયોગ કાર્યક્રમ સ્થાપિત કર્યો છે. બંને દેશો કનેક્ટિવિટીને મજબૂત બનાવવા માટે આગળ વધશે. યુક્રેન સંઘર્ષ બાદ ભારત શાંતિમાં યોગદાન આપતું રહ્યું છે અને આપતું રહેશે.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે છેલ્લા આઠ દાયકામાં, વિશ્વએ ઘણા ઉતાર-ચઢાવ જોયા છે. માનવતાએ અનેક પડકારો અને કટોકટીઓનો સામનો કર્યો છે. અને આ બધા દરમિયાન, ભારત-રશિયા મિત્રતા ધ્રુવ તારા જેવી રહી છે. પરસ્પર આદર અને ઊંડા વિશ્વાસ પર બનેલો આ સંબંધ હંમેશા સમયની કસોટી પર ખરો ઉતર્યો છે.

આજે, રાષ્ટ્રપતિ પુતિન અને મને ભારત-રશિયા વ્યાપાર મંચમાં ભાગ લેવાની તક મળશે. મને વિશ્વાસ છે કે આ મંચ આપણા વ્યાપારિક સંબંધોને નવી ગતિ આપશે. તે નિકાસ, સહ-ઉત્પાદન અને સહ-નવીનતા માટે નવા માર્ગો પણ ખોલશે. બંને પક્ષો યુરેશિયન આર્થિક સંઘ સાથે FTA ના વહેલા નિષ્કર્ષ તરફ કામ કરી રહ્યા છે.

પહલગામ આતંકવાદી હુમલાનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે યુક્રેન વિશે આ વાત કહી
પીએમ મોદીએ વધુમાં કહ્યું, "આજે અમે પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરી. ભારતે હંમેશા યુક્રેનમાં શાંતિની હિમાયત કરી છે. અમે આ મુદ્દાનો શાંતિપૂર્ણ અને કાયમી ઉકેલ શોધવા માટેના તમામ પ્રયાસોનું સ્વાગત કરીએ છીએ. ભારત હંમેશા યોગદાન આપવા માટે તૈયાર રહ્યું છે અને તેમ કરવાનું ચાલુ રાખશે."

આતંકવાદ સામે સહકારનો ઉલ્લેખ: પીએમ મોદી
ભારત અને રશિયાએ લાંબા સમયથી આતંકવાદ સામેની લડાઈમાં ખભે ખભો મિલાવીને સહયોગ કર્યો છે. પહેલગામમાં આતંકવાદી હુમલો હોય કે ક્રોકસ સિટી હોલ પર કાયરતાપૂર્ણ હુમલો, આ બધી ઘટનાઓનું મૂળ એક સમાન છે. ભારત દ્રઢપણે માને છે કે આતંકવાદ માનવતાના મૂલ્યો પર સીધો હુમલો છે, અને તેની સામે વૈશ્વિક એકતા આપણી સૌથી મોટી તાકાત છે.

નવી રોજગારીની તકો ઊભી થશે: પીએમ મોદી
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કહ્યું કે હવે આપણે ધ્રુવીય પાણીમાં ભારતીય નાવિકોને તાલીમ આપવા માટે સહયોગ કરીશું. આનાથી ફક્ત આર્કટિકમાં આપણો સહયોગ મજબૂત થશે નહીં પરંતુ ભારતના યુવાનો માટે રોજગારની નવી તકો પણ ઊભી થશે. તેવી જ રીતે, જહાજ નિર્માણમાં આપણો ઊંડો સહયોગ મેક ઇન ઇન્ડિયાને મજબૂત બનાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ આપણા જીત-જીત સહકારનું બીજું એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે, જે નોકરીઓ, કૌશલ્ય અને પ્રાદેશિક જોડાણને વેગ આપશે.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ઉર્જા સુરક્ષા ભારત-રશિયા ભાગીદારીનો એક મજબૂત અને મહત્ત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ રહ્યો છે. નાગરિક પરમાણુ ઉર્જામાં આપણો દાયકાઓ જૂનો સહયોગ સ્વચ્છ ઉર્જા માટેની આપણી સહિયારી પ્રાથમિકતાઓને સાકાર કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ રહ્યો છે. અમે આ જીત-જીત સહયોગ ચાલુ રાખીશું. વિશ્વભરમાં સુરક્ષિત અને વૈવિધ્યસભર સપ્લાય ચેઇન સુનિશ્ચિત કરવા માટે મહત્ત્વપૂર્ણ ખનિજોમાં આપણો સહયોગ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. આ સ્વચ્છ ઉર્જા, ઉચ્ચ-ટેક ઉત્પાદન અને નવા યુગના ઉદ્યોગમાં આપણી ભાગીદારીને મજબૂત ટેકો પૂરો પાડશે.

અમે આર્થિક સહયોગ પર કરાર પર પહોંચ્યા છીએ: પુતિન
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિને કહ્યું કે અમે આર્થિક સહયોગ પર કરાર પર પહોંચ્યા છીએ. આનાથી બંને દેશો વચ્ચેના અવરોધો દૂર કરવામાં મદદ મળશે. RT ના લોન્ચથી ભારતના લોકોને રશિયા વિશે વધુ માહિતી મળશે. રશિયા ભારતને ગેસ અને ઉર્જાનો વિશ્વસનીય સપ્લાયર રહ્યો છે. અમે કોઈપણ અવરોધો વિના આ ચાલુ રાખવા માટે તૈયાર છીએ.

યુક્રેન સાથેના યુદ્ધ વચ્ચે પુતિનની ભારતની પહેલી મુલાકાત
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે સંઘર્ષ શરૂ થયા પછી પુતિનની આ પહેલી ભારત મુલાકાત છે. પુતિન શુક્રવારે સવારે રાષ્ટ્રપતિ ભવન પહોંચ્યા હતા, જ્યાં તેમને ગાર્ડ ઓફ ઓનર આપવામાં આવ્યું હતું. આ દરમિયાન રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુએ રશિયન રાષ્ટ્રપતિનું ઔપચારિક સ્વાગત કર્યું હતું. ત્યારબાદ પુતિન મહાત્મા ગાંધીને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે રાજઘાટ ગયા હતા. બપોરે 12 વાગ્યાની આસપાસ, પીએમ મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ પુતિન વાર્ષિક દ્વિપક્ષીય શિખર સંમેલન માટે હૈદરાબાદ હાઉસ પહોંચ્યા હતા.

પીએમ મોદીએ પુતિનનું ભારતમાં આગમન થતાં સ્વાગત કર્યું
આ પહેલા, રશિયન રાષ્ટ્રપતિ પુતિન ગુરુવારે સાંજે દિલ્હી પહોંચ્યા હતા. પ્રોટોકોલ તોડીને, પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી તેમનું સ્વાગત કરવા માટે પાલમ એરપોર્ટ પર ગયા હતા. તેમણે મોસ્કોના તેમના મિત્રને ભેટી પડ્યા હતા. આનું કારણ એ છે કે ભારત-રશિયા સંબંધો દાયકાઓ જૂના છે. જોકે, પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન વચ્ચેની રસાયણશાસ્ત્રે તેમને એક નવા વ્યૂહાત્મક અને ભાવનાત્મક પરિમાણમાં ઉન્નત કર્યા છે.