11 June, 2025 06:58 AM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
તસવીર સૌજન્ય એઆઈ
DIGIPIN કોઈ નવી પિનકોડ સિસ્ટમ નથી, પણ આ ભારતના પહેલાથી ચાલતા 6-અંકના પિનકોડ સિસ્ટમનું એક અપગ્રેડેશન છે. આનો હેતુ છે કે - જૂના સિસ્ટમમાં ભૌગોલિક પ્રિસીઝન એટલે કે જગ્યાની ચોક્કસ માહિતી જોડવી.
ભારત સરકારે એક નવી અને અત્યાધુનિક ડિજીટલ સરનામાંની સિસ્ટમ લૉન્ચ કરી છે, જેનું નામ છે DIGIPIN. આ એક 10 અક્ષરી અલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ છે, જે ભારતના કોઈપણ સ્થળ માટે એકદમ ચોક્કસ જિયો-લોકેટેડ સરનામું (Address) આપવામાં સક્ષમ છે. આ નવી સિસ્ટમ લગભગ 4X4 સ્ક્વેર મીટરની એક ગ્રિડને કવર કરે છે, જેથી આ ખાસ કરીને તે ક્ષેત્રોમાં મદદરૂપ સાબિત થશે જ્યાં પારંપરિક સરનામું પ્રણાલી સ્પષ્ટ નથી અથવા સરનામું જ નથી હોતું.
DIGIPIN કોણે બનાવ્યું?
DIGIPIN ઇન્ડિયા પોસ્ટ, IIT હૈદરાબાદ અને ISRO ના નેશનલ રિમોટ સેન્સિંગ સેન્ટરના સહયોગથી બનાવવામાં આવ્યું છે. તે સંપૂર્ણપણે ઓપન-સોર્સ, જીઓ-કોડેડ અને ઇન્ટરઓપરેટેબલ સિસ્ટમ છે, એટલે કે, કોઈપણ તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે અને તે અન્ય સિસ્ટમો સાથે પણ સરળતાથી કામ કરે છે. તેનો હેતુ છેલ્લા માઇલ ડિલિવરીમાં સુધારો કરવાનો, કટોકટી સેવાઓ (જેમ કે પોલીસ, એમ્બ્યુલન્સ, ફાયર બ્રિગેડ) ની સમયસર ડિલિવરી પૂરી પાડવાનો અને નાગરિકો અને સરકાર વચ્ચે ડિજિટલ સંચાર ઝડપી અને સચોટ બનાવવાનો છે.
DIGIPIN શા માટે જરૂરી છે?
DIGIPIN એ નવી પિન કોડ સિસ્ટમ નથી, પરંતુ તે ભારતની હાલની 6-અંકની પિન કોડ સિસ્ટમનું અપગ્રેડ છે. તેનો હેતુ જૂની સિસ્ટમમાં ભૌગોલિક ચોકસાઇ ઉમેરવાનો છે. આ સિસ્ટમ શહેરો અને ગામડાઓ બંને માટે ફાયદાકારક છે.
તેના ફાયદા શું છે?
• ઈ-કોમર્સ ડિલિવરીમાં વધુ સચોટ સ્થાન
• કટોકટી સેવાઓની ઝડપી ઍક્સેસ
• દૂરસ્થ અને સરનામાં વગરના વિસ્તારોમાં પણ સાચી ઓળખ
• કોઈપણ વ્યક્તિગત માહિતી વિના ફક્ત ભૌગોલિક સ્થાન સંગ્રહિત થાય છે, જે ગોપનીયતા જાળવી રાખે છે
ભારતીય પોસ્ટ વિભાગે ચોક્કસ સ્થાન સમજવા માટે DIGIPIN સિસ્ટમ રજૂ કરી છે. DigiPINમાં 10-અંકનો ડિજિટલ કોડ છે. પરંપરાગત પિન કોડને બદલે, જે મોટા સ્થાનને આવરી લે છે, DigiPIN ચોક્કસ સ્થાન માહિતી પ્રદાન કરશે. એટલે કે, તમારા ઘર અથવા વ્યવસાયનું ચોક્કસ સ્થળ આ DigiPIN દ્વારા શોધી શકાય છે. તમે DigiPIN બનાવવા માટે નિયુક્ત સરકારી વેબસાઇટની મુલાકાત લઈને અને કોડ શોધીને તમારું ઘરનું ચોક્કસ સરનામું શોધી શકો છો. DigiPINનો ફાયદો એ છે કે તે યોગ્ય જગ્યાએ પત્રવ્યવહારમાં કામ લાગશે અને એમ્બ્યુલન્સ તેમજ ફાયર વિભાગ જેવી કટોકટી સેવાઓને સ્થાન સમજીને સચોટ રીતે ત્યાં પહોંચવામાં મદદ કરશે. એવી આશા છે કે DigiPIN ગ્રામીણ વિસ્તારો સહિત દૂરના વિસ્તારોમાં ફાયદાકારક રહેશે.
મોબાઇલથી તમારો DIGIPIN કોડ કેવી રીતે જાણવો
તમારા સ્માર્ટફોનથી કોઈપણ સ્થાનનો DIGIPIN જાણવા માટે, આ સ્ટેપ્સ ફૉલો કરો:
1. વેબસાઇટ ખોલો: https://dac.indiapost.gov.in/mydigipin/home
2. બ્રાઉઝરને તમારા સ્થાનને ઍક્સેસ કરવાની મંજૂરી આપો
3. `I Consent` પર ક્લિક કરો અને શરતો સ્વીકારો
4. તમારો અનન્ય DIGIPIN નીચે જમણા ખૂણામાં દેખાશે
જો તમે ઇચ્છો, તો તમે તે પોર્ટલ પર સ્થાન કોઓર્ડિનેટ્સ દાખલ કરીને DIGIPIN પણ શોધી શકો છો અથવા તમે DIGIPIN દાખલ કરીને તેનું સ્થાન જોઈ શકો છો.