05 September, 2025 05:22 PM IST | New Delhi | Gujarati Mid-day Online Correspondent
નિર્મલા સીતારમણ (તસવીર સૌજન્ય મિડ-ડે)
નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ટેલીવિઝન ચેનલને આપેલા ઈન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું કે જીએસટીમાં નવા સુધારા દિવાળી અને છઠ પહેલા બિહાર અને આખા દેશ માટે ડબલ ગિફ્ટ છે. તેમણે હેલ્થ અને ટર્મ ઈન્શ્યોરન્સ પર પણ અનેક વાતોના ખુલાસા કર્યા છે. ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ પેમેન્ટને GSTમાં પહેલા 18 ટકાના સ્લેબમાં રાખવામાં આવ્યું હતું, પણ હવે નવા સુધારા હેઠળ આને સંપૂર્ણપણે છૂટ આપી દેવામાં આવી છે.
એવામાં પ્રશ્ન એ ઉઠી રહ્યો હતો કે શું ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ પેમેન્ટ પર જીએસટી હેઠળ મળેલી છૂટનો લાભ મળશે? આ મામલે સ્પષ્ટતા કરતાં નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે વીમા કંપનીઓ અને ઇન્શ્યોરન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીના લોકો સાથે વાતચીત બાદ જ આને જીએસટીમાંથી છૂટ આપવામાં આવી છે.
આનો લાભ લોકો સુધી પહોંચાડવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. જો કોઈ પણ આનો લાભ લોકો સુધી પહોંચાડતું નથી તો તેના પર ઍક્શન લેવામાં આવી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે જો કોઈ ફરિયાદ કરે છે કે તેને જીએસટી રેટ કટનો લાભ કંપનીઓ દ્વારા નથી આપવામાં આવતો તો તે કંપની વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
હવે વીમા પર 0 ટેક્સ
નોંધનીય છે કે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બુધવારે એક મોટી જાહેરાત કરી હતી અને આરોગ્ય-ગાળાના વીમા પર પ્રીમિયમ ચુકવણીને 18 ટકા સ્લેબ શ્રેણીમાંથી દૂર કરીને `0` ટકા શ્રેણીમાં શામેલ કરી હતી, જે 22 સપ્ટેમ્બરથી લાગુ કરવામાં આવશે. ત્યારથી એવું કહેવામાં આવી રહ્યું હતું કે તેનો લાભ લોકો સુધી પહોંચશે નહીં, પરંતુ હવે નાણામંત્રીએ સ્પષ્ટતા કરી છે.
રોજિંદા ઉપયોગની વસ્તુઓમાં ઘટાડો
આજ તક સાથેની વાતચીતમાં, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે મોટાભાગના ખાદ્ય અને ખેડૂતો સંબંધિત ઉત્પાદનો પર મોટી રાહત આપવામાં આવી છે. અમે દૈનિક ઉપયોગની વસ્તુઓના ભાવમાં ઘટાડો કર્યો છે, જેથી સામાન્ય લોકોને તેનો વધુ લાભ મળી શકે.
શું GST સુધારાને કારણે સરકારને આટલું નુકસાન થશે?
નવા GST સુધારા હેઠળ, 4 સ્લેબ દૂર કરીને 2 ટેક્સ સ્લેબમાં બદલી દેવામાં આવ્યા છે. હવે ૫, ૧૨, ૧૮ અને ૨૮ ટકાના ટેક્સ સ્લેબને બદલે હવે ફક્ત ૫ અને ૧૮ ટકાના ટેક્સ સ્લેબ રાખવામાં આવશે, જે ૨૨ સપ્ટેમ્બરથી દેશમાં લાગુ કરવામાં આવશે. આ મોટા ફેરફારને કારણે સરકારને ૪૮૦૦૦ કરોડ રૂપિયાની આવકનું નુકસાન થવાનો અંદાજ છે.
૫૬મી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં મોટા ફેરફારો
નાણામંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે GSTમાં આગામી પેઢીના સુધારાઓ ઘણા સમયથી કામમાં હતા, ૨૦૨૪ની ચૂંટણી પહેલા પણ. નાણાં, ખાનગી ક્ષેત્રને ખુલ્લું પાડવું અને ઇન્ફૉર્મેશન ટેકનોલોજી (IT) જેવા કેટલાક ક્ષેત્રોમાં સુધારા ઝડપથી થયા છે. GST કાઉન્સિલે તાજેતરમાં તેની ૫૬મી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં મોટા ફેરફારોને મંજૂરી આપી હતી. GSTના ચાર સ્લેબ (૫ ટકા, ૧૨ ટકા, ૧૮ ટકા, ૨૮ ટકા) ઘટાડીને ફક્ત બે સ્લેબ - ૫ ટકા અને ૧૮ ટકા કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. ખૂબ જ મોંઘી વસ્તુઓ, તમાકુ અને હાનિકારક વસ્તુઓ પર ૪૦ ટકા નો ખાસ કર વસૂલવામાં આવશે. આ નવા નિયમો ૨૨ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ થી અમલમાં આવશે.