24 May, 2022 03:40 PM IST | Mumbai | Gujarati Mid-day Online Correspondent
પ્રતીકાત્મક તસવીર
ટીબીના રોગને શોધવા માટે જે સામાન્ય પરીક્ષણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, તે હવે તેમાંથી છુટકારો મળી શકે છે. તેની સારવાર માટે ઘણા પ્રકારના પરીક્ષણો છે, જેમાં ગળફાની તપાસ અને એક્સ-રે મુખ્ય છે, પરંતુ હવે એવા પ્રયોગો કરવામાં આવી રહ્યા છે કે માત્ર ઉધરસ અને બોલવાથી જ ટીબીની ઓળખ થઈ જશે. હા, આ સમાચાર બિલકુલ સાચા છે. આ પ્રયોગ બીજે ક્યાંય નહીં પણ મુંબઈમાં થઈ રહ્યો છે.
હાલમાં BMC આ પ્રયોગ તેના કર્મચારીઓ પર કરી રહી છે, જેઓ ટીબી નિયંત્રણ કાર્યક્રમમાં કામ કરી રહ્યા છે. આ માટે `શાસ્ત્ર` એપ બનાવવામાં આવી છે. ટીબી રોગના નિદાન માટે કેન્દ્રીય ક્ષય નિયંત્રણ વિભાગ દ્વારા આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ ઉપકરણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેથી રોગની વહેલાસર ઓળખ અને દર્દીની સારવાર શરૂ કરી શકાય.
આ રીતે લેવાશે સેમ્પલ
BMCના એક્ઝિક્યુટિવ હેલ્થ ઓફિસર ડૉ. મંગલા ગોમારેના જણાવ્યા અનુસાર, એપ પર વ્યક્તિના વૉઇસ સેમ્પલ ત્રણ રીતે લેવામાં આવશે. એપ દ્વારા પહેલા તેના અવાજના નમૂના લેવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તેની સંપૂર્ણ માહિતી રેકોર્ડ કરવામાં આવશે. ત્યાર બાદ વ્યક્તિને ત્રણ વખત ઉધરસ ખાવાનું કહેવામાં આવશે અથવા આ ત્રણ અક્ષરો a, o, e અને એકથી દસ સુધીની ગણતરી કરવા માટે કહેવામાં આવશે. આ અલગ અલગ રેકોર્ડિંગ એપ પર સેવ કરવામાં આવે છે. ત્રણ રીતે લેવામાં આવેલા અવાજના આધારે એ તારણ કાઢવામાં આવશે કે સંબંધિત વ્યક્તિ ટીબીથી પીડિત છે કે નહીં?
આ વૉઇસ સેમ્પલ સિવાય વ્યક્તિ પાસેથી એક ફોર્મ પણ ભરવામાં આવશે કે સંબંધિત વ્યક્તિ ટીબીના દર્દીઓના સંપર્કમાં કેટલી વાર આવી છે? આ ઉપરાંત, તેમનો બોડી માસ ઇન્ડેક્સ અને તેમનું વજન ફોર્મમાં દાખલ કરવામાં આવશે. એટલું જ નહીં, જે લોકોના અવાજના નમૂના લેવામાં આવ્યા છે, તેમના એક્સ-રે અને સિબિનેટ ટેસ્ટિંગ પણ કરવામાં આવશે.
શરૂઆતમાં 550 કર્મચારીઓ પર પરીક્ષણ કર્યું હતું
હાલમાં આ પ્રયોગ BMC TB નિયંત્રણ હેઠળ કામ કરતા કર્મચારીઓ પર કરવામાં આવી રહ્યો છે. લગભગ 550 કર્મચારીઓ ફિલ્ડ પર કામ કરે છે, જેમાંથી અત્યાર સુધીમાં 175 કર્મચારીઓના સેમ્પલ લેવામાં આવ્યા છે. કર્મચારીઓના સફળ ઉપયોગ પછી, તેનો ઉપયોગ સામાન્ય લોકો પર કરવામાં આવશે.
નમૂનાને શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરવામાં આવશે
ત્રણેય કેટેગરીઓનો ડેટાબેઝ બનાવવામાં આવશે, જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ તેનો ટીબી ટેસ્ટ કરાવવા માટે કેન્દ્ર પર આવે છે, ત્યારે તેના અવાજના નમૂના લેવામાં આવશે. ડેટાબેઝના આધારે જાણી શકાશે કે તેનો અવાજ ટીબી છે કે નહીં.