શાકભાજી વેચનારને રૂ. 29 લાખની GST નોટિસ, 4 વર્ષમાં UPIથી કર્યો 1.63 કરોડનો વેપાર

શંકર ગૌડાએ UPI અને ડિજિટલ વોલેટ દ્વારા ચાર વર્ષમાં 1.63 કરોડ રૂપિયાના વ્યવહારો કર્યા છે. આના પર, GST વિભાગે એક નોટિસ મોકલીને કહ્યું, "તમે છેલ્લા ચાર વર્ષમાં 1.63 કરોડ રૂપિયાના વ્યવહારો કર્યા છે, જેના માટે તમારે 29 લાખ રૂપિયાનો GST ચૂકવવો પડશે."

પ્રતીકાત્મક ફાઇલ તસવીર

કર્ણાટકના હાવેરી જિલ્લામાં એક શાકભાજી વિક્રેતાને GST વિભાગ દ્વારા 29 લાખ રૂપિયાની ટૅક્સ નોટિસ મોકલવામાં આવી છે. છેલ્લા ચાર વર્ષથી હાવેરી મ્યુનિસિપલ હાઇસ્કૂલના મેદાન પાસે એક નાનકડી શાકભાજીની દુકાન ચલાવતા શંકર ગૌડા હદીમાનીને આ નોટિસ મળી છે. GST અધિકારીઓએ ચાર વર્ષમાં તેમના 1.63 કરોડ રૂપિયાના ડિજિટલ વ્યવહારોના આધારે આ નોટિસ મોકલી છે. આ કારણે, શંકર ગૌડાએ હવે UPI અને ડિજિટલ વોલેટ દ્વારા ચુકવણી સ્વીકારવાનું બંધ કરી દીધું છે અને ફક્ત રોકડ પેમેન્ટ સ્વીકારવાનું શરૂ કર્યું છે.

અહેવાલ મુજબ, શંકર ગૌડાએ UPI અને ડિજિટલ વોલેટ દ્વારા ચાર વર્ષમાં 1.63 કરોડ રૂપિયાના વ્યવહારો કર્યા છે. આના પર, GST વિભાગે એક નોટિસ મોકલીને કહ્યું, "તમે છેલ્લા ચાર વર્ષમાં 1.63 કરોડ રૂપિયાના વ્યવહારો કર્યા છે, જેના માટે તમારે 29 લાખ રૂપિયાનો GST ચૂકવવો પડશે." શંકર ગૌડાએ કહ્યું, “હું ખેડૂતો પાસેથી તાજા શાકભાજી ખરીદું છું અને દુકાનમાં વેચું છું. આજકાલ ગ્રાહકો UPI દ્વારા ચૂકવણી કરવાનું પસંદ કરે છે. હું દર વર્ષે ઇન્કમ ટૅક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરું છું, મારી પાસે બધા રેકોર્ડ છે. છતાં, મને 29 લાખ રૂપિયાની નોટિસ મળી છે. હું આ રકમ ક્યાંથી મેળવીશ?”

શું શાકભાજી પર GST લાગે છે?

ભારતમાં, તાજા અને પ્રક્રિયા ન કરેલા શાકભાજી GST ને આધીન નથી, એટલે કે તેમના પર કોઈ લાદવામાં આવતો નથી. આ છૂટ ખેડૂતો અને રિટેલ વેપારીઓને લાગુ પડે છે. જોકે, જો શાકભાજી સૂકવવામાં આવે છે, પેક કરવામાં આવે છે અથવા પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે, તો તેમના પર 5 ટકા થી 12 ટકા GST લાગી શકે છે. શંકર ગૌડાએ કહ્યું કે તેઓ ફક્ત તાજા શાકભાજી વેચે છે, જે GST ના દાયરામાં આવતા નથી.

કર નિષ્ણાતો શું કહે છે?

કર નિષ્ણાતોના મતે, GST ફક્ત ડિજિટલ વ્યવહારોની રકમ પર જ લગાવી શકાતો નથી, ખાસ કરીને જ્યારે વેચાણ GST-મુક્ત માલનું હોય. તેમણે કહ્યું કે વિભાગે વેચાયેલી વસ્તુઓનું નિરીક્ષણ કરવું જોઈએ, ફક્ત વ્યવહારોની રકમ પર જ નોટિસ મોકલવી ખોટી છે. શંકર ગૌડાએ કહ્યું કે તેમની પાસે આવકવેરા રિટર્ન, ટ્રાન્ઝેક્શન રેકોર્ડ અને બૅન્ક સ્ટેટમેન્ટ છે, જે સાબિત કરી શકે છે કે તેમનો વ્યવસાય GST-મુક્ત છે.

નાના વ્યવસાય માલિકો માટે શું નિયમો છે?

જો નાના વ્યવસાયની વાર્ષિક આવક રૂ. 2.5 લાખથી વધુ હોય, તો ઇન્કમ ટૅક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરવું ફરજિયાત છે. રૂ. 50 લાખ સુધીના ટર્નઓવર ધરાવતા વ્યવસાયો અનુમાનિત કરવેરા યોજના (ITR-4 સુગમ) હેઠળ અંદાજિત નફો જાહેર કરી શકે છે. આ વર્ષે (નાણાકીય વર્ષ 2024-25), આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની છેલ્લી તારીખ 15 સપ્ટેમ્બર, 2025 છે, સિવાય કે ઓડિટ જરૂરી હોય. શંકર ગૌડાએ વિભાગ પાસેથી ન્યાયની માગ કરી છે. જોકે UPI એ પારદર્શિતા વધારી છે, આવી નોટિસોએ નાના વ્યવસાય માલિકોને ડરાવી દીધા છે અને ઘણા લોકો રોકડ વ્યવહારો તરફ વળ્યા છે.