ઈલૉન મસ્કની કંપની SpaceXએ વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી રોકેટ લોન્ચ કર્યું; પણ લેન્ડિંગ પહેલાં જ ક્રેશ

SpaceX Starship: ઈલૉન મસ્કની કંપની SpaceXએ સ્ટારશિપ નામનું વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી રોકેટ લોન્ચ કર્યું; પૃથ્વી પર પાછા ફરતી વખતે રોકેટ ક્રેશ થયું; અમેરિકામાં હાર્ડ લેન્ડિંગ

ઈલૉન મસ્કની ફાઇલ તસવીર

વિશ્વના સૌથી ધનિક વ્યક્તિ ઈલૉન મસ્ક (Elon Musk)ની કંપની સ્પેસએક્સ (SpaceX)એ વિશ્વનું સૌથી શક્તિશાળી રોકેટ સ્ટારશિપ (SpaceX Starship) બનાવ્યું હતું, જેનું ૯મું પરીક્ષણ ૨૮ મેના રોજ ભારતીય સમય મુજબ સવારે ૫ વાગ્યે ટેક્સાસ (Texas)ના બોકા ચિકા (Boca Chica)થી કરવામાં આવ્યું હતું. જોકે, આ પરીક્ષણ સફળ રહ્યું ન હતું. સ્ટારશિપના લોન્ચિંગના લગભગ ૩૦ મિનિટ પછી, રોકેટે પોતાનું નિયંત્રણ ગુમાવ્યું અને તેના કારણે તે પૃથ્વીના વાતાવરણમાં પ્રવેશતા જ નાશ પામ્યું. આ ત્રીજી વખત છે જ્યારે સ્ટારશિપ રોકેટ આકાશમાં નાશ (SpaceX Starship crashed) પામ્યું.

ઈલૉન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સનું શક્તિશાળી રોકેટ સ્ટારશિપ લોન્ચિંગના લગભગ ૩૦ મિનિટ પછી નાશ પામ્યું છે. જોકે, ઈલૉન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સને પણ આ પરીક્ષણ દરમિયાન સફળતા મળી છે અને રોકેટના બૂસ્ટરે યુએસ ગલ્ફ (US Gulf)માં હાર્ડ લેન્ડિંગ કર્યું છે. લેન્ડિંગ બર્ન દરમિયાન, એક સેન્ટર ઇરાદાપૂર્વક બંધ કરવામાં આવ્યું હતું જેથી બેકઅપ એન્જિનની ક્ષમતાનો અભ્યાસ કરી શકાય.

રોકેટ સ્ટારશિપ, આ રોકેટની ઊંચાઈ ૪૦૦ ફૂટ છે અને તે સંપૂર્ણપણે ફરીથી વાપરી શકાય તેવું છે. તમને જણાવી દઈએ કે, રોકેટ સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ લોન્ચ થયાના થોડા સમય પછી, રોકેટ નિયંત્રણ ગુમાવવાને કારણે નાશ પામ્યું હતું. આ સમગ્ર પરીક્ષણ ૧.૦૬ કલાક સુધી ચાલ્યું.

સ્પેસએક્સે સોશ્યલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ એક્સ (X) પર પોસ્ટ કર્યું કે, ‘સ્પેસશીપે આ સફરમાં ગયા વર્ષ કરતાં વધુ સીમાચિહ્નો પાર કર્યા છે, પરંતુ આ વખતે પણ કેટલીક સમસ્યાઓ હતી. અમે તપાસ કરીશું કે શું ખોટું થયું.’

પરીક્ષણ પછી ઈલૉન મસ્કે જણાવ્યું હતું કે, સ્ટારશીપ નિર્ધારિત જહાજ એન્જિન કટઓફ પર પહોંચી ગયું છે, તેથી અગાઉની ફ્લાઇટ્સ કરતાં નોંધપાત્ર સુધારો થયો છે. લીક થવાને કારણે દરિયાકાંઠા અને પુનઃપ્રવેશ તબક્કા દરમિયાન મુખ્ય ટાંકીના દબાણમાં ઘટાડો થયો હતો. તેમણે કહ્યું કે, હવે આગામી ત્રણ લોન્ચ ખૂબ ઝડપી હશે અને લગભગ દર ૩ થી ૪ અઠવાડિયામાં લોન્ચ કરવામાં આવશે.

રોકેટની વિશેષતા શું હતી?

• સ્પેસએક્સના આ મિશનને `સ્ટારશિપ ફ્લાઇટ 9` નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
• સુપર હેવી બૂસ્ટર અને તેમાં ૩૫ જહાજોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.
• સુપર હેવી બૂસ્ટર અગાઉ મિશન ફ્લાઇટ 7 માં પણ ઉડાન ભરી ચૂક્યું છે.
• આ રોકેટમાં ૩૩ રેપ્ટર એન્જિન છે, જેમાંથી ૨૯ એન્જિન આ ફ્લાઇટમાં સફળતાપૂર્વક શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા.
• સ્ટારશિપે `હોટ-સ્ટેજિંગ` નામની એક મહત્વપૂર્ણ પ્રક્રિયા પણ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કરી.
• આ મિશનને યુએસ એફએએ - ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન (US FAA - Federal Aviation Administration) તરફથી ઉડાન ભરવાની પરવાનગી મળી હતી.
• એફએએએ ફ્લાઇટ પાથ પર એરક્રાફ્ટ હેઝાર્ડ એરિયા એટલે કે ખતરનાક એરસ્પેસની મર્યાદા ૧૬૦૦ નોટિકલ માઇલ સુધી વધારી દીધી હતી, જેથી કોઈ અકસ્માત ન થાય.

તમને જણાવી દઈએ કે, સ્પેસએક્સના સીઈઓ ઈલૉન મસ્ક સ્ટારશિપને એક બહુહેતુક રોકેટ બનાવવા માંગે છે જે મનુષ્યો અને માલસામાનને ચંદ્ર, મંગળ અને તેનાથી આગળ લઈ જઈ શકે. કંપનીએ આ ફ્લાઇટમાંથી ડેટા પણ એકત્રિત કર્યો હતો, જે આગામી ફ્લાઇટ્સને વધુ સારી બનાવી શકે.