જાણો ભારતને અંતરિક્ષનો રસ્તો બતાવનારા વિક્રમ સારાભાઈની 5 ખાસ વાતો

કલાના હતા પારખી
ડૉ. વિક્રમ અંબાલાલ સારાભાઈએ પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન પોતાની ઓળખ એક રચનાત્મક વૈજ્ઞાનિક, સર્વોચ્ચ સ્તરના પ્રવર્તક અને સમાજ સેવાની રૂપમાં બનાવી. આ સિવાય તેઓ શિક્ષાવિદ, કલાના પારખી હોવાની સાથે સામાજિક પરિવર્તન કરનારના રૂપમાં પણ જાણીતા છે. આજે તેમના જ યોગદાનથી ભારત અંતરિક્ષમાં પહોંચી શક્યું છે.

અમદાવાદમાં જન્મ
વિક્રમ સારાભાઈનો જન્મ અમદાવાદના ઉદ્યોગપતિ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના માતા પિતાએ તેમની શિક્ષા પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું હતું. ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈના 8 ભાઈ બહેન હતા. તેમણે મૃણાલિની સારાભાઈ સાથે લગ્ન કર્યા હતા.

કેમ્બ્રિજમાં કર્યો અભ્યાસ
ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈએ હાઈસ્કૂલનો અભ્યાસ ગુજરાતના શેઠ ચિમનલાલ નગીનદાસ વિદ્યાલયથી કર્યો. જે બાદ ઈંટરમીડિએટ વિજ્ઞાનની પરીક્ષા પાસ કરવા માટે આગળના અભ્યાસ માટે વિદેશ ચાલ્યા ગયા. વિક્રમ સારાભાઈએ કેમ્બ્રિજ વિશ્વવિદ્યાલયમાં સેંટ જૉન કૉલેજમાં દાખલો લીધો અને મહેનતથી અભ્યાસ કર્યો.

પી.એચ.ડી.ની ડિગ્રી
નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈએ સર સી.વી. રામનના માર્ગદર્શનમાં બ્રહ્માંડિય કિરણોમાં રિસર્ચ શરૂ કર્યું. આ બાદ તેઓ 1947માં ઉષ્ણકટિબંધીય અક્ષાંસમાં કૉસ્મિક કિરણોની શોધ શીર્ષક ધરાવતા થીસીસ પર પી.એચ.ડીની ડિગ્રી મેળવવામાં સફળ રહ્યા. આ સાથે જ 1962માં ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈ ફિઝીક્સ વિભાગ અને ભારતીય વિજ્ઞાન કોંગ્રેસના અધ્યક્ષના પદ પર રહ્યા.

મરણોપરાંત પદ્મ વિભૂષણ
1962માં તેમને શાંતિસ્વરૂપ ભટનાગર પુરસ્કાર, 1966માં પદ્મભૂષણ મેળવનારા ડૉ. વિક્રમ સારાભાઈ 30 ડિસેમ્બર 1971માં તેઓ આ દુનિયાને અલવિદા કહી ગયા. તેમને 1972માં મરણોપરાંત પદ્મ વિભૂષણ આપવામાં આવ્યો હતો.