માનસના બધા મંત્રોથી સિદ્ધ થાય છે કે યુવાવસ્થામાં સારો સંગ કરવો બહુ જરૂરી છે
પ્રતીકાત્મક તસવીર (સૌજન્ય : આઇસ્ટૉક)
વિમાન આકાશમાં ઊડે છે છતાં એણે આકાશના રસ્તે ઊડવું પડે છે અને એ આકાશનો પણ એક નિર્ધારિત રસ્તો હોય છે, એ એ રસ્તે જ જાય છે. આમ યુવકોને આકાશ મળવું જોઈએ, પણ એથી તે સ્વચ્છંદ થઈ જાય એ યોગ્ય નથી. બીજું, યુવકોને પ્રકાશ મળે. પ્રકાશનો અર્થ એ છે કે તેને સંગ મળે, સારો સંગ મળે. અજવાળું થાય, તેને સૂરજ મળે, પૂનમ મળે; પણ તેના જીવનમાં અમાસ ન આવે. જો અમાસ આવશે તો તે ક્યાંક ખોટા કે ગેરમાર્ગે દોરવાશે એટલે યુવાનોના જીવનમાં અમાસનો ક્ષય થાય એ જોતા રહેવાનું કામ તેના વડીલોનું છે યુવાનોને જીવનમાં હવા મળે, પ્રાણવાયુ મળે અને એને લીધે તેને ધીરે-ધીરે પ્રાણતત્ત્વનો અનુભવ થવા માંડે એ બહુ જરૂરી છે.
યુવાવસ્થામાં ભક્તિ જરૂરી છે અને ભક્તિ માટે આ ૯ સૂત્રો યુવા વર્ગ માટે જરૂરી બને છે. એ ૯ સૂત્રોને જરા વિગતવાર જોઈએ. ૯ સૂત્રોમાં પહેલું સૂત્ર છે, સારો સંગ.
ADVERTISEMENT
અગાઉ કહ્યું એમ, યુવાનીમાં સારો સંગ કરવો બહુ જરૂરી છે, સારો સંગ કરો એ પહેલી ભક્તિ છે. માનસના બધા મંત્રોથી સિદ્ધ થાય છે કે યુવાવસ્થામાં સારો સંગ કરવો બહુ જરૂરી છે. જો યુવાવસ્થામાં સારો સંગ ન મળે તો તમે આડે રસ્તે ચડી જશો. તમારો-મારો રસ એટલા માટે સત્ નથી રહેતો એનું કારણ સંગ-દોષનો અવરોધ છે. સારા સંગની યુવાનીમાં જેટલી જરૂર હોય છે એટલી બીજી કોઈ ઉંમરમાં નથી હોતી.
૯ સૂત્રમાં બીજા ક્રમે છે, કથા પ્રસંગમાં રુચિ.
બીજી ભક્તિ યુવકો માટે જરૂરી છે; ‘મમ કથા પ્રસંગા.’ ભગવતકથાના પ્રસંગોમાં રુચિ ધરાવવી. દિવ્ય પ્રસંગો જે આપણી માન-મર્યાદાઓને, આપણી પ્રામાણિક પરંપરાઓને જાળવી રાખે, એવા કથા પ્રસંગોમાં રુચિ રાખવી અથવા એને પ્રેમ કરવો એ બીજી ભક્તિ છે.
ત્રીજું સૂત્ર છે સંત સંગ.
જે આપણા ગુરુજન છે, જે આપણા શ્રેષ્ઠ માણસો છે તેમનું માર્ગદર્શન મેળવીને આપણે જીવનનો સાચો પથ નક્કી કરી શકીએ છીએ, આ ત્રીજી ભક્તિ છે. યુવાન પેઢી માટે એ બહુ જરૂરી છે. ૯ પ્રકારની ભક્તિમાં ક્યાંય કોઈ મને એવા લખાણની એક પંક્તિ બતાવે જેમાં એવું લખ્યું હોય કે આવો પોશાક પહેરીને જ ભક્તિ થાય કે આવી માળા પહેરીને કે
પછી આ પ્રકારનું તિલક કરીને જ ભક્તિ થાય. ના, એવું ક્યાંય લખ્યું નથી અને કોઈએ એવું કહ્યું પણ નથી. આ સાર્વભૌમિક ભક્તિ છે.
(આ લેખોમાં રજૂ થયેલાં મંતવ્યો લેખકનાં અંગત છે, ન્યુઝપેપરનાં નહીં.)
